Uğur Emek yazdı:  Yap-İşlet-Devretler kesemize kaça malolacak?

Bu hafta başında TEPAV yayını olarak Coşkun Cangöz ve Nurhan Uyduranoğlu Karaca ile ortak kaleme aldığımız bir e-kitabımız çıktı.

Kitabın adı “Türkiye’de Kamu-Özel-İşbirliği Uygulaması: Etkin Risk Paylaşımına Yönelik bir Model Önerisi.”

https://www.tepav.org.tr/tr/haberler/s/10410 Malumunuz akademiye gelmeden önce Devlet Planlama Teşkilatında (DPT) çalışıyordum. Ortak yazarlarımız ise Hazine Müsteşarlığında çalıştılar.

Kitap aynı zamanda Yap-İşlet-Devret (YİD) projeleri konusunda DPT ve Hazine’deki 25 yıllık tecrübelerimizi yansıtıyor.

Değerli okur bugün sizlerle kitaptan gelir garantilerinin geleceğine ilişkin bilgiler paylaşacağım.

TETAŞ, Proje Şirketinden, santralde üretilmesi planlanan elektriğin -Ünite 1 ve Ünite 2 için % 70’ine (yüzde yetmiş) ve Ünite 3 ve Ünite 4 için % 30’una (yüzde otuz)- tekabül eden sabit miktarlarını her bir güç ünitesinin ticari işletmeye alınma tarihinden itibaren 15 (on beş) yıl boyunca satın almayı taahhüt etmiştir. Elektrik bedeli ABD doları üzerinden belirlenmiştir.

Havalimanı projelerinde 2021-2042 döneminde kümülatif olarak 7,3 milyar ABD doları,

Otoyol ve köprü projelerinde 2021-2042 döneminde kümülatif olarak 32,1 milyar ABD doları,

Şehir hastanesi projelerinde 2021-2045 yılları arasında kümülatif olarak 78,2 milyar ABD doları,

Akkuyu Nükleer Santrali projesinde 2021-2035 döneminde kümülatif olarak 35,2 milyar ABD doları garanti bulunmaktadır.

Garanti ödemelerinin sözleşmelere göre toplamı yaklaşık 157,8 milyar dolardır. 2020 yılı sonu itibariyle yapılan ödemeler düşüldüğünde gelir garantisinin toplamı 152,8 milyar doları bulmaktadır.

Baz senaryoda 2021-2045 yılları arasında yıllık ortalamada GSYİH’nın % 0,76’sı kadar asgari gelir garantisi bulunmaktadır. 2021-2031 yılları arasında bu oran % 1’in üzerindedir. Sözleşmelerin süresi son a erdiğinden zamanla bu oran % 0,30’lara kadar düşmektedir.

İyimser senaryoda inceleme dönemindeki asgari gelir garantileri ortalamada GSYİH’nın % 0,064’ü düzeyindedir. Bu senaryoda asgari gelir garantisinin GSYİH’ya oranı 2027 yılından itibaren % 1’in altına düşmektedir.

Kötümser senaryodaki asgari gelir garantisinin GSYİH’ya oranı ortalamada % 1 civarındadır. 2029 yılında asgari gelir garantilerinin oranı % 1,36’ya kadar çıkmaktadır. 2036 yılından itibaren süresi sona eren sözleşmeler sayesinde % 1’in altında seyretmektedir.

Değerli okur şunu asla unutmayın: “Geleceğin en büyük özelliği gelmesidir.”

Sadece alıntıdır, Uğur Emek’in KARAR gazetesinde çıkan makalesini okumak için tıklayın

TEPAV’da yayınlanan araştırmaya erişmek için tıklayın

Hakan Kara: Yapısal bütçe dengesi: Deniz bitiyor mu?