SABAH Raporu:  Yeni güne başlarken

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal edeceği belirsizliği, artan petrol ve emtia fiyatları, enflasyon beklentilerinde artış, Kovid-19 varyantlarının küresel vaka sayılarını yukarı çekmesi, 4 Şubat’ta Çin’de başlayacak olan kış olimpiyatlarının vaka sayıları üzerindeki baskısı ve elbette devam eden küresel tedarik sorunları “yüksek enflasyon ortamında küresel ekonomide yavaşlama” beklentilerini doğruluyor. Küresel gelir dağılımında bozulmanın devam edeceği yeni bir yıla daha başlamış olduk. Türkiye özelinde de açlık ve yoksulluk sınırı artmaya devam ediyor.

31 Ocak 2022 – Piyasa Verileri

Bir önceki iş gününe göre değişim:

31 Ocak 2022 – Açıklanan Makroekonomik Veriler

Türk-İş Ocak ayı Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması’na göre 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı 4 bin 249 lira, yoksulluk sınırı 13 bin 843 lira olarak hesaplandı. Aralık 2021’de açlık sınırı 4 bin 13, yoksulluk sınırı 13 bin 72 liraydı. Bekâr bir çalışanın “yaşama maliyeti” aylık 5 bin 587 TL’ye yükseldi.

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi, Ocak ayında, aylık 1,6 puan artışla 53,0 seviyesine yükseldi. Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi de aylık 1,7 puan artışla 49,7 seviyesine yükseldi. Endeksin 50 üzeri değerler sektörde önceki aya göre büyümeyi, altındaki değerler küçülmeyi gösteriyor. Sanayi sektöründe yeni siparişler, girdi alımları ve istihdam önceki aya göre arttı, tedarikçilerin teslimat süresi kısaldı; üretim düştü, stoklar arttı. Hizmet sektöründe ise önceki aya göre girdi alımları arttı, tedarikçilerin teslimat süresi kısaldı; iş hacmi ve istihdam azalmaya devam etti, stoklar arttı.

2021 yılında Türkiye’ye 29,4 milyon turist çıkış yaptı (2020: 15,8 milyon kişi), toplamda 24,5 milyar dolar gelir elde edildi (2020: 12,1 milyar dolar), ziyaretçi başına ortalama harcama 2020 yılında 762 dolar iken 2021 yılında 834 dolara yükseldi.

2021 yılında 225,3 milyar dolar ihracat, 271,4 milyar dolar ithalat, 46,1 milyar dolar dış ticaret açığı kaydedildi. 2021 yılı Aralık ayında ihracat 22,3 milyar dolar, ithalat 29,1 milyar dolar, dış ticaret açığı 6,8 milyar dolar oldu. Aralık ayında dayanıklı tüketim malı ihracatı ve toplam tüketim malı ithalatı önceki aya göre düştü.

Euro Bölgesi 2021 yılı son çeyreğinde önceki çeyreğe göre %0,3, önceki yılın aynı çeyreğine göre %4,6, 2021 yılı genelinde %5,2 büyüme kaydetti. Bölge ekonomisi 2020 yılında %6,4 daralmıştı.

ABD’de çekirdek (gıda ve enerji hariç) kişisel tüketim harcamaları (PCE) enflasyonu Kasım’daki yıllık %4,7’den Aralık ayında %4,9 seviyesine yükseldi. ABD merkez bankası Fed para politikasında çekirdek PCE enflasyonunu dikkate alıyor ve çekirdek PCE’de %2 seviyesini hedefliyor. Yüksek enflasyonla mücadelede kararlı olduğunu öne süren Fed bu sebeple en yakın para politikası toplantı tarihi olan Mart ayıyla birlikte faiz artırımlarına başlayacak.

Çin’de imalat sektörü PMI endeksi, Kovid-19 kısıtlamalarının etkisiyle, Ocak ayında 50 eşik değerinin altına 49,1 seviyesine gerileyerek imalat sektörünün önceki aya göre daraldığına işaret etti. Önceki aya göre; üretim, istihdam, ihracat siparişleri, yurt içi siparişler, satın alımlar düştü, girdi maliyetleri ve çıktı fiyatları yükseldi.

Dünyanın 21. büyük ekonomisi olan Tayvan’da imalat sektörü PMI endeksi arz kısıtları tedarik zincirindeki sorunların da etkisiyle Ocak ayında 55,1 seviyesine hafif gerileyerek sektörün önceki aya göre zayıflayarak da olsa büyümeyi sürdürdüğünü gösterdi. Sektörde; üretim, ihracat siparişleri, istihdam, satın alımlar arttı, girdi maliyetleri ve çıktı fiyatları sert yükseldi.

1 Şubat 2022 – Açıklanacak Makroekonomi Verileri

Ocak ayı Türkiye ve dünya imalat sektörü PMI verileri açıklanacak. Türkiye’nin 2021 yılı Aralık ayı imalat sektörü PMI endeksi aylık 0,1 puan artışla 52,1 seviyesine hafif yükselmişti. Endeksin 50 üzeri değerler, sektörün önceki aya göre büyüdüğünü gösteriyor. 24 Ocak’ta IHS Markit tarafından açıklanan ilk tahminlere göre imalat sektörü Ocak ayında büyümesini sürdürürken Kovid-19 varyantlarının getirdiği kısıtlamalara bağlı olarak hizmet sektöründeki büyüme zayıfladı. Özellikle Almanya ve Euro Bölgesinde imalat sektörünün Ocak ayında büyümeye devam etmesi Türkiye’nin ihracat performansını koruyacağına işaret etti. Ocak ayında tüketici ihtiyaç kredileri ve bireysel kredi kartları harcamalarında yataya yakın seyir görürken ticari kredilerde hızlanma iç talepte kısmi artışa işaret ediyor.

Ticaret Bakanlığı Ocak ayı dış ticaret verilerini açıklayacak. Öncü göstergeler ihracat ve ithalatta önceki aya göre hızlanmaya işaret etmiyor.

Dünya ve Türkiye ekonomilerine yönelik tahminler

Dr Fulya Gürbüz, blog sitesini ziyaret edin

FÖŞ yazdı: Fed bizi nasıl öpecek?

Küresel ekonomi “yukarı bakma” diyor; ‘Gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilerin araları hızla açılıyor’

Kudret AYYILDIR / Enflasyon Gölgesinde Yurtiçi Varlık Beklentileri