Genel
İbrahim Can: Konut Finansmanı Paketi Değerlendirmesi
Türkiye tarım, hayvancılık, sanayi, teknoloji, finans vb. piyasalarda ekonomik değer yaratamadığı için satın alım gücü uçurumdan düşmeye devam ediyor. Sürdürülebilir…
Türkiye tarım, hayvancılık, sanayi, teknoloji, finans vb. piyasalarda ekonomik değer yaratamadığı için satın alım gücü uçurumdan düşmeye devam ediyor. Sürdürülebilir kalkınmanın 17 hedefi ile tek ilişki Bakanlık ismine eklenen “İklim Değişikliği” ifadesidir. Yönetim yetkinliği eksikliğinin sonucunda döviz, altın, enflasyon yükseliyor. Sözde “enflasyonla mücadele” için asgari ücret, memur ve emekli maaşlarına zam “müjdesi” verilerek finansal okuryazarlığı olmayan halk kandırılıyor. Oysaki hiper-enflasyonun hakim olduğu piyasa psikolojisinde (davranışsal finans) maaşa zam yapılması halinde fiyatlar genel seviyesi anında yükseliş tepkisi verir. Bu durum korelasyon analizleri ile çok uzun yıllar önce ispatlanmıştır. Bilime kafa tutarak cehalette ısrar etmenin lüzumu yok.
Görseldeki grafiği birkaç önce paylaşmıştım çünkü bugün yaşananları öncesinde biliyordum ve toplumu aydınlatmak istedim. Geçtiğimiz 8 aylık süreçte İstanbul’da konut fiyatları 2,44 kat artmıştır. Ancak Konut Finansmanı Paketi açıklanmasından 24 saat geçmeden konut fiyatlarına %15-45 arasında zam yapıldı. Böyle olacağını da öngörmüş ve Twitter paylaşımımda uyarı olarak sunmuştum. Sn. Nebati bu şekilde zam olmayacağını söylemişti ama…
%0,99 faiz oranı; 10 yıl vade, 1 milyon TL’lik konut kredisi için finansman maliyeti yıllık %12,72 ve aylık 14.277 TL taksit ile toplamda 1.713.240 TL geri ödeme söz konusudur. Türkiye’nin 10 yıllık geleceğinde bunu karşılamak oldukça güçtür. Bu uygulama fiyatları korkunç yükseltir. Arz ve talep dengesizliği adaletsizlik doğurur. Konut yatırımı prim de yapamaz. Yeni bir konut krizi doğar ve ekonomik çöküş yaşanır.
TÜİK’e göre, konut imkanı nüfus artışını karşılamıyor: Kendi evinde oturanlar 2002’de nüfusun %73’ü iken, 2017’de %57’ye geriledi. 2023 sonunda bu oran %30’un altına inecektir! Türk vatandaşları mülteciden beter halde sokakta çatırda yatacaktır. Evet, gerçekten böyle ve abartmıyorum! 25 yıllık mesleki deneyimimde 2008 küresel krizini öngördüğüm Avrupa’daki iş hayatım da dahil hiçbir finansal ekonomi öngörümde yanılmadım.
Bakın tekrar uyarıyorum: 2008 yılında ABD’de yaşanan konut finansmanı krizini mumla ararız! İki sene sonra bu paylaşımı yeniden paylaşmak zorunda kalmak istemiyorum! İnşaat şirketlerinin bazıları önce çok ciddi kar edip sonra iflas edecekler. Finansal deprem altında kalarak can verenler ise yine dar gelirli vatandaş olacak.
Kur Korumalı Mevduat formülü tutmadığı için Konut Finansman Paketi sunularak bankadaki döviz ve yastık altındaki altınlara göz diktiler. Ancak millet mali politika yönetimine ve TL’ye güvenmiyor zira mevduatın %70’i döviz cinsinden!
2022 yılı bütçesine göre, tarıma 57 milyar TL ayrılırken önceden belli inşaat şirketlerine 20 milyar TL ayrıldı. Enflasyonu düşürmek için öncelikle tarım ve hayvancılık %100 yerli üretimle kendi kendine yeterli ve verimli düzeye çıkarılmalı.
Hükümetin gıda politikası ise “Ekmek bulamıyorsanız BETON yiyin!”
İbrahim Can, Ph.D. CPA
Kurucu, Finansal Yönetim Danışmanı
Konut kredi faizleri düştü! Ev fiyatları uçar mı? & Ne getirir ne götürür? | Ahmet Büyükduman
İnşaat maliyet endeksi yıllık yüzde 101,6 arttı
