Önce pandemi şimdi Rusya: Küresel tedarik sorunları ekonomik fırtınayı besliyor

2022’nin başlarında hafiflemeye başlayan küresel arz gerginlikleri, Ukrayna’daki savaştan ve Çin’in Covid kilitlenmesinden olumsuz etkileniyor.  Bu da ekonomilerde daha yavaş büyüme ve daha hızlı enflasyon demek.

Son iki yılda pandemi Asya-ABD’yi vurduktan sonra ticaret yollarında devam eden sorunlar Doğu Avrupa’daki Rus enerji ve tedarikçilerine büyük ölçüde bağımlı olan Almanya’da şiddetli bir şekilde hissediliyor. Mart ayı boyunca bölgenin en büyük ekonomisindeki iş beklentileri kayıtlara geçen en sert bir aylık düşüşü kaydetti, kıtadaki fabrikalar dizel ve parça kıtlığıyla karşı karşıya ve Bremerhaven gibi önemli Kuzey Denizi geçitlerinde kargo taşımadaki gecikmeler uzuyor.

Almanya’nın Kiel Dünya Ekonomisi Enstitüsü ticaret ekonomisti Vincent Stamer, “Rusya’nın sadece enerji fiyatlarını yukarı itecek bir hikaye olduğunu- tedarik zincirlerini daha pahalı hale getireceğini, ancak onları bozmayacağını düşündük.” dedi. “Durum başlangıçta tahmin ettiğimizden biraz daha tehditkâr görünüyor.”

Savaş zamanı aksaklıklarının yanı sıra, omicron salgınları Çin’in en son Şanghay’daki büyük ticaret merkezlerinde sıkı kilitlenmeler kullanmasına neden olmakta. Dünyanın 2 numaralı konteyner taşıyıcısı A.P. Moller-Maersk A/S pazartesi günü yaptığı açıklamada, yerel limanlara hizmet veren bazı depoların süresiz olarak kapandığını gelen kamyonların “ciddi şekilde etkileneceklerini” söyledi.

Stamer, Çin ihracatının Ekim ayındaki zirveden çoktan zayıfldığını ve Pekin’in virüsle mücadele konusundaki sert çizgisini sürdürmesi halinde bunun önümüzdeki birkaç ay boyunca devam edebilecek bir eğilim olduğunu söyledi. Bu, ABD’den Avrupa’ya kadar işletmeler için nakliye gecikmeleri, kaynak sorunları ve maliyetler ekler.

Bloomberg Economics tarafından geliştirilen arz kısıtlama endekslerine göre, ABD ve Avrupa’daki baskılar birkaç aylık iyileşmenin ardından şubat ayında yoğunlaştı. Mart ayına kadar olan ilk izlenimler durumun hafiflemeyeceğini gösteriyor.

Stamer, Alman otomobil üreticileri için Ukrayna’da yapılan elektrikli tel montajlarını örnek gösterdi. “Bu kablo ağaçları aslında bireysel otomobiller için özel yapım ve diğer ülkelerden kolay veya ucuz tedarik edilebilir değil” diyor. Aniden daha da kıt hale dönüşen bir diğer nadir girdi, yarı iletken üretiminde kullanılan neon gazı. Stamer, Ukrayna’nın dünyadaki arınmış neonun %50’sini ürettiğini söyledi. Rusya’nın hammadde üretimi küresel ekonominin daha da derinine uzanıyor.

Tedarik zinciri risk yönetimi şirketi Virginia merkezli Interos’un Arlington’a göre, 2.100’den fazla ABD firması ve Avrupa’daki 1.200’den fazla firma Rusya’da en az bir doğrudan tedarikçiye sahip ve dolaylı tedarikçiler dahil edildiğinde toplam sayı 300.000’e ulaşıyor.

Interos CEO’su Jennifer Bisceglie, “Birden fazla endüstri aynı hammaddeye güveniyor ve bunların büyük bir kısmı Rusya’dan çıkıyor.” dedi. “Küresel tedarik zincirinin zaten topallayan bir sistemi üzerinde büyük bir olumsuz etki görüyorsunuz.”

Durum geçen sene Çin’den batıya yönelen hammadde aksaklıklarında Noel tatiline mal yetiştirmekten çok daha büyük bir tehdit içermekte küresel ekonomi açısından.

Bloomberg