Dr. Fulya Gürbüz- Ekonomi Gündemi: Beklenti, bütçe, cari açık, dış ticaret, enflasyon, hizmet PMI, reel faiz

4 – 8 Temmuz haftasında, Temmuz ayına ilişkin olarak TCMB piyasa anket sonuçlarında enflasyon ve GSYH büyüme beklentilerine odaklanacağız. Haziran ayına ilişkin olarak enflasyonda yükseliş, reel faizde düşüş, dış ticaret verilerinde gerileme göreceğiz. Mayıs ayına ilişkin olarak cari açıkta artış sürpriz olmayacak, dış ticaret endeksleri ise şirketlerin karlılığı açısından önemli ipuçları verecek.

4 TEMMUZ 2022, PAZARTESİ

HAZİRAN AYI ENFLASYON VERİLERİ – TÜİK

Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Mayıs ayında yıllık %73,50, aylık %2,98 artış kaydetmişti. Yurt içi üretici fiyat endeksindeki (Yİ-ÜFE) artış ise yıllık bazda %132,16, aylık bazda %8,76 olmuştu. Yıllık artış olarak TÜFE ve Yİ-ÜFE arasındaki fark Mayıs ayında tarihi en yüksek seviye olan yüzde 59 puana yükselmişti. Merkez Bankası Katılımcı Beklenti Anketine göre TÜFE’nin aylık %3,77 artması bekleniyor. AA Finans anketine göre TÜFE’de aylık ortalama %4,44, Reuters anketine göre aylık ortalama %5,38 (yıllık %78,35) artış bekleniyor. Reuters anketinde ekonomistlerin yılsonu TÜFE beklentisi ortalaması ise %69,5 seviyesinde bulunuyor. Yİ-ÜFE’ye ilişkin olarak Haziran ayı imalat sektörü PMI verileri girdi maliyetlerinde sert yükselişe işaret etti. Nitekim Dolar/TL kurunun %8,89 yükseldiği Haziran ayında Yİ-ÜFE’nin paralel bir artış kaydetmesi halinde Yİ-ÜFE’deki yıllık artış %143 olacak. Söz konusu artış TÜFE ve Yİ-ÜFE arasındaki farkın (grafikte sarı çubuklar) yüzde 64 puana yükselmesine sebep olacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAZİRAN AYI REEL FAİZ ORANLARI – TURKEY DATA MONITOR

Turkey Data Monitor hesaplamalarına göre Mayıs ayında 12-ay geriye dönük gerçekleşen reel faiz oranı yüzde eksi 27,51, 12-ay ileriye dönük beklenen reel faiz oranı yüzde eksi 5,63 olmuştu.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAZİRAN AYI DIŞ TİCARET VERİLERİ – TİCARET BAKANLIĞI

Mayıs ayında 19,0 milyar dolarlık ihracat, 29,6 milyar dolarlık ithalat yapılmış, böylece 10,6 milyar dolarlık dış ticaret açığı oluşmuştu. Haziran ayı imalat sektörü PMI verileri sektörde daralmaya, siparişlerde düşüşe işaret etti. Dış ticaret verilerinde önceki aya göre düşüş kaçınılmaz gözüküyor.

Kaynak: TÜİK

FİNANSAL KESİM DIŞINDAKİ FİRMALARIN (FKDF) NİSAN AYI DÖVİZ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ – TCMB

2022 yılı Mart ayında FKDF’lerin döviz varlıkları aylık 5,5 milyar dolar artışla 162,3 milyar dolara yükselmiş, döviz yükümlülükleri ise 276,4 milyar dolar ile önceki aya göre değişmemişti. Böylece FKDF’lerin net döviz pozisyonu aylık 5,5 milyar dolar azalışla 114,1 milyar dolara gerilemişti.

Kaynak: TCMB

5 TEMMUZ 2022, SALI

HAZİRAN AYI REEL EFEKTİF DÖVİZ KURU (REDK) – TCMB

Mayıs ayında TÜFE bazlı REDK aylık 1,2 puan düşüşle 55,62 seviyesine gerilemişti. Haziran ayında Dolar/TL’de %8’lik artış REDK’de düşüş getirecektir.

Kaynak: TCMB

HAZİRAN AYI KÜRESEL HİZMET SEKTÖRLERİ PMI ENDEKSLERİ – TÜİK

Mayıs ayında JP Morgan ve S&P Global tarafından hazırlanan verilere göre küresel hizmet sektörü PMI endeksi 52,2 puan ile önceki aya göre değişiklik göstermemişti. Endeksin 50 üzerindeki değerler sektörün önceki aya göre büyüdüğünü gösteriyor. Mayıs ayında girdi maliyetleri son 200 ayın en hızlı artışını kaydetmiş, paralelinde çıktı fiyatları da sert yükselmişti. Haziran ayı ilk tahminlerine göre ABD, Avustralya ve Euro Bölgesi’nde hizmet sektörleri önceki aya göre yavaş hızla büyümelerini sürdürdü, Japonya’da ise hizmet sektöründeki büyüme Haziran ayında hızlandı.

Kaynak: JP Morgan, S&P Global

7 TEMMUZ 2022, PERŞEMBE

HAZİRAN AYI BM KÜRESEL GIDA FİYAT ENDEKSLERİ – http://www.foa.org

BM Gıda Fiyat Endeksi Mayıs ayında aylık bazda %0,6 düşerken yıllık %22,8 artış kaydetmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAZİRAN AYI NAKİT BÜTÇE VERİLERİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Mayıs ayında Hazine bütçesi 316,5 milyar TL gelir, 167,2 milyar TL harcama gerçekleştirmiş, 149,2 milyar TL bütçe fazlası vermişti. Hazine 13,4 milyar TL net borçlanma gerçekleştirmiş, 15,3 milyar TL kur farkı geliri elde etmiş, 178,3 milyar TL banka hesabına eklemiştir.

Kaynak: Turkey Data Monitor

HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ (1 TEMMUZ) – BDDK, TCMB

Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmeye devam ettiği 24 Haziran ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre artmaya devam etti. TL cinsi mevduat faizleri ortalama %16-19 aralığına yükseldi, TL cinsi kredi faiz oranları da %18-31 aralığına geriledi. TL mevduatları önceki haftaya göre %0,9, kredi hacmi %1,4 artış kaydetti. Yabancı para kredi hacmi ise haftalık 1,3 milyar dolar düşüşle 145,0 milyar dolara geriledi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları (DTH) 133,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişmedi, tüzel kişilerin 79,8 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar arttı, böylece yurt içi döviz mevduatları 0,9 milyar dolar artışla 213,5 milyar dolar oldu. Yurt dışı döviz mevduatları 26,7 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,7 milyar dolar arttı. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu önceki haftaya göre 0,4 milyar dolar artışla 4,0 milyar dolara yükseldi. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler 101,9 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar arttı; altın rezervleri 41,6 milyar dolar ile önceki haftaya göre değişmedi, brüt döviz rezervleri 60,3 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,9 milyar dolar arttı. Merkez Bankasının net rezerv açığı önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar artışla 57,8 milyar dolara yükseldi. Yurt dışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi ve devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stokları toplamı 17,5 milyar dolar ile bir önceki haftaya göre 0,1 milyar dolar arttı. Yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 98 milyon dolar ve DİBS’te 58 milyon dolarlık net satış gerçekleştirdi; böylece yılbaşından bu yana yurt dışı yerleşikler hisse senetlerinde 3,3 milyar dolar, DİBS’te 2,0 milyar dolarlık net satış yaptı.

Kaynak: Turkey Data Monitor

8 TEMMUZ 2022, CUMA

TCMB TEMMUZ AYI PİYASA KATILIMCILARI ANKETİ – TCMB

Haziran ayında piyasa katılımcıları 2022 yılını TÜFE’nin yıllık %64,6 seviyesinden kapatmasını, 2022 yılında toplam 37,0 milyar dolar cari açık verilmesini, 2022 yılında %3,5’lik GSYH büyümesi kaydedilmesini bekliyor.

Kaynak: Turkey Data Monitor

MAYIS AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK

Arındırılmamış verilere göre ihracat miktar endeksi önceki aya göre hafif gerilemiş, ithalat miktar endeksi aylık %8,9 düşmüş, ihracat birim değer endeksi aylık %3,2 artmış, ithalat birim değer endeksindeki aylık artış ise %4,9 olmuştu. Daha anlaşılabilir bir anlatımla: Nisan ayında miktar bazında ihracattaki düşüş ithalat miktarına göre daha hafif olsa da birim değer bazında ithalat fiyatı ihracat fiyatından daha fazla artmıştır, söz konusu artış Şubat 2021’den itibaren hızlanarak artmaktadır. Mayıs ayı dış ticaret verileri ihracat miktar endeksinde düşüş, ithalat miktar endeksinde yatay bir seyre işaret ediyor. Dikkatimiz birim değer endekslerine yönelmiş olacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

MAYIS AYI ÖDEMELER DENGESİ – TCMB

Nisan ayında cari işlemler dengesi 2,7 milyar TL açık vermişti. Mayıs ayında 10 milyar dolar dış ticaret açığı kaydedilmesi cari açıkta paralel bir artışa sebep olacak, turizm gelirlerindeki artış ise (yaklaşık 1 milyar dolar) cari açığı azaltıcı yönde etki yaratacak.

Kaynak: Turkey Data Monitor

ABD HAZİRAN AYI İŞGÜCÜ VERİLERİ – http://www.bls.gov

Mayıs ayında ABD’de işsizlik oranı %3,6 ile önceki aya göre değişiklik göstermemiş, ortalama saatlik kazançlar 31,95 dolar ile önceki yıla göre %5,24 artış kaydetmişti.

Kaynak: Turkey Data Monitor

Dr. Fulya Gürbüz