Ekonomi
Dr A. O. Yalçınkaya: Bütçe Açığı Çok Hızlı Artacak
Ağustos'ta bütçe fazla verdi, ama yılın geri kalanı çok zor
2022 yılı Ağustos ayında merkezi yönetim bütçesi 3.59 milyar TL, faiz dışı denge 26.23 milyar TL fazla verdi. Geçtiğimiz yılın aynı ayında bütçe 40.84 milyar TL, faiz dışı denge 54.49 milyar TL fazla vermişti.
Geçtiğimiz yılın Ocak-Ağustos döneminde 37.51 milyar TL açık veren bütçe bu yılın aynı döneminde 33.13 milyar TL fazla verirken, 90.66 milyar TL fazla veren faiz dışı denge 207.12 milyar TL fazlaya yükseldi.
Bir önceki ay 84.36 milyar TL olan 12 aylık birikimli bütçe açığı 121.61 milyar TL açığa yükselirken, 133.33 milyar TL fazla veren faiz dışı denge 105.07 milyar TL fazlaya geriledi. Bütçe açığın GSYH’ye oranı ise yüzde 0.9’a geriledi.
BÜTÇE GELİRLERİ
Ağustos ayında bütçe gelirleri bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 108.8 artış kaydetti. Söz konusu dönemde vergi gelirleri yüzde 107.3 oranında artarken, en fazla artışın yüzde 164.4 ile ithalde alınan KDV ve yüzde 117.7 ile kurumlar vergisi gelirlerinde olduğu görülüyor. ÖTV gelirleri yüzde 114.5, doğrudan vergi gelirleri altında yer alan gelir vergisi yüzde 74.9 oranında arttı. Dahilde alınan KDV gelirleri ise zayıf seyretmeye devam etti.
BÜTÇE GİDERLERİ
Bütçe giderleri Ağustos’ta bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 186.0 artarken faiz giderleri yüzde 65.8, faiz dışı giderler yüzde 203.9 artış kaydetti. Bu giderin altında yer alan en büyük iki kalemden biri olan personel harcamaları yüzde 106.3 yükselirken, cari transfer harcamaları yüzde 144.2 oranında artış kaydetti.
Cari transfer harcamaları 98.55 milyar TL olurken, bu kalem altında yer alan Kur Korumalı Mevduat (KKM) için Hazine’den aktarılan tutar Ağustos ayında 15.01 milyar TL, toplamda ise 75.61 milyar TL oldu.
Bir önceki ay 8.92 milyar TL düzeyinde olan borç verme kaleminin Ağustos’ta 51.73 milyar TL’ye yükseldiği görülüyor. Bunun 26.0 milyar TL’si BOTAŞ’a, 10.0 milyar TL’si TMO’ya, 9.5 milyar TL’si Elektrik Üretim AŞ’ye gerçekleşti.
Hatırlatmak gerekirse 7 Temmuz 2022 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 7414 Sayılı Kanunda yer alan ek bütçe ile gelir ve giderlerde revizyonlara gidilmekle birlikte açık hedefi 278.37 milyar TL olarak korunmuştu. 4 Eylül’de açıklanan ve 2023-2025 dönemini kapsayan Orta Vadeli Programda 2022 yılında bütçe açığı gerçekleşme tahmininin 461.2 milyar TL, bütçe açığı/GSYH hedefinin yüzde 3.4 olduğunu gördük. Bu da yılın ilk sekiz ayında 33.13 milyar TL fazla veren bütçenin kalan dört ayda 494.3 milyar TL açık vereceği anlamına gelmektedir.
Fitch, Türkiye’nin 2022 yılı büyüme tahminini yükseltti, küresel ekonomi için olanı indirdi
FÖŞ yazdı: Yaz sıcağında, terleyen, donan ekonomi
