Bir sonraki krizin nedeni: Küresel borç zirve yaptı

Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) “Küresel Borç Monitörü” raporuna göre, küresel borç tutarı, geçen yılın sonu itibarıyla 2020’ye kıyasla 10 trilyon doların üzerinde artarak 303 trilyon dolara çıktı.

Küresel borç tutarı, 2020’de COVID-19 salgınının etkisiyle 33 trilyon dolarlık artış göstererek 292,6 trilyon dolar olarak kaydedilmişti.

Küresel borçlarda geçen yıl yaşanan artışla özellikle Çin başta olmak üzere gelişmekte olan piyasaların borçlarındaki artış etkili oldu. Sektör bazında ise en büyük artış, kamu ve finansal olmayan şirketlere ait borçlarda görüldü.

Küresel borcun GSYH’ye oranında büyüme enflasyonla düşüş

Ekonomik toparlanma ve daha yüksek enflasyon, borç seviyelerinin istikrar kazanmasına yardımcı olurken, küresel borcun ülkelerin toplam GSYH’sine oranı geçen yıl yüzde 35,1’e geriledi.

Küresel borcun ülkelerin GSYH’sine oranı 2020’de yüzde 360’ın üzerine çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyesini kaydetmişti.

Bu dönemde yaşanan düşüşe rağmen küresel borcun GSYH’sine oranı COVID-19 salgını öncesi dönemin 28 puan üzerinde seyretti.

Borcun dağılımına bakıldığında, hanehalkına ait borçlar 2021 sonu itibarıyla 56,9 trilyon dolar, finansal olmayan şirketlere ait borçlar 88,8 trilyon dolar, kamuya ait borçlar 88,1 trilyon dolar ve banka gibi finansal şirketlere ait borçlar 69,8 trilyon dolar oldu.

Toplam GSYH’ye oranları dikkate alındığında, geçen yıl hanehalkına ait borçlar yüzde 66,4’ten yüzde 64,8’e ve finansal olmayan şirketlere ait borçlar yüzde 101,6’dan yüzde 98,4’e geriledi. Aynı dönemde kamuya ait borçlar yüzde 106,6’dan yüzde 104,7’ye ve finansal şirketlere ait borçlar da yüzde 85,8’den yüzde 83’e indi.

Çin’in borcu 60 trilyon dolara yükseldi

Gelişmiş ekonomilerin toplam borcu 2021’de 207,8 trilyon dolar olurken, Hindistan, Çin, Güney Afrika, Brezilya ve Türkiye gibi gelişmekte olan ekonomilerin toplam borçları ise 95,7 trilyon dolar seviyesinde gerçekleşti.

Bu dönemde Çin’in borcunda keskin bir artış yaşanırken, ülkenin borcu geçen yıl 7 trilyon dolar artışla 60 trilyon dolara yükseldi.

Türkiye’de ise borçların GSYH’ye oranları dikkate alındığında, geçen yılın son çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla hanehalkına ait borçlar, 1,8 puan azalışla yüzde 16,2’ye gerilerken, finansal olmayan şirketlere ait borçlar 1,3 puan artarak yüzde 73’e ve kamuya ait borçlar 1,1 puan artışla yüzde 43,4’e çıktı. Türkiye’de banka gibi finansal şirketlere ait borçlar ise bu dönemde 6 puan artarak yüzde 34’e yükseldi.