ANALİZ: Nisan öncü dış ticaret açığında büyük artış: Yeni Ekonomi Programı çakıldı

Bayram çıkışı ekonomiden glen veriler iç açıcı değil.  Nisan PMI endeksinin 50,0 sınırının altına 49,2’ye ilerlemesi imalat sanayiinde daralma döneminne işaret ederken TÜFE enflasyonun %70’e varması ekonomnik yavaşlamaya ekonomik durgunluğun eşlik ettiğini anlatıyor.

Ticaret Bakanı Mehmet Muş’un “Nisanda ihracatımız geçen yılın aynı ayına göre %24,6 artışla 23,4 milyar dolar oldu. Bu rakam, tüm zamanların en yüksek aylık ihracat rakamı” diyerek açıkladığı nisan dış ticaret verisinde ithalat artışı %34,9 ile aylık seviyeyi 29,5 milyar dolara taşımış durumda.

Dolayısıyla oluşan aylık dış ticaret açığı da 6,1 milyar dolarla geçen yılın 3 milyar dolarına kıyasla %98,1 genişlemiş oluyor.

Bakan Muş nedense ithalat seviyesini ve dış ticaret açığındaki büyümeyi açıklamalarında pas geçiyor. 

Ocak-Nisan 2022 dönemindeyse ihracat artışı %21,7 olurken ithalattaki büyüme %40 olunca dış ticaret açığı da %130 artmış oluyor.

Nisan ayında Geniş Ekonomik Grupların (BEC) sınıflamasına göre, en çok ihracat 12 ,4 milyar dolarla (%30,7 artış) “Hammadde (Ara malları)” grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla 8 milyar 70 dolarla (%12,7 artış) “Tüketim Malları” ve 2,7 milyar dolarla (%40,6 artış) “Yatırım (Sermaye) Malları” grupları takip etmekte.

İthalat tarafı ise korkutucu:  BEC sınıflamasına göre, en çok ithalat 24,1 milyar dolarla (%44,9 artış) “Hammadde (Ara malları)” grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla 3,2 milyar dolarla (%11,5 artış) “Yatırım (Sermaye)
Malları” ve 2 ,2 milyar 170 milyon dolarla (%7,5 azalış) “Tüketim Malları” grupları takip etti.

Dış tcaret verilerindeki detaya göre Türkye ekonomisinde ihracatın ithal girdi mallara olan bağımlılığında değişen bir durum yok.  Keza bu amaç için bir yapısal değişim çabası hükümette yok. İthal tüketim mallarının yıllık bazda daralması iç talepteki enflasyon şokuna bağlı küçülmeye işaret ediyor.

Diğer yandan cari açık 40 milyar dolara doğru ilerliyor. Finansman sorunu ve Fed’in adımları TL üzerindeki baskıları artırıyor.

Nisan TÜFE enflasyonu %70 ne yazık ki zirve değil. sene içinde %80 seviyeleri görülecek, TL mevcut sanal yöntemlerle tutulamazsa (ki giderek zorlaşıyor) üç haneli enflasyon ufukta belirmiş durumda.

PMI verisinden oryaya çıkan imalat sanayiinde daralöanın iç talepte yüksek enflasyona bağlı zayıflama ve Ukrayna işgalinin ekonomik etkileri kaynaklı olarak izlenmekte.

Özetle, ekonomide çok yüksek maliyetler yaratan, dengeleri bozan ve sürdürülemezlik aşamasına taşıyan Yeni Ekonomi Modeli çökmüş durumda.  AKP hükümeti ise temelsiz YEM iddiasından geri adım atamayacak konumda. 

Geriye kalan daha değersiz TL potansiyeli, daha yüksek enflasyon, daha yüksek cari açık, hızla yavaşlayan ekonomnik büyüme ve genişleyen bütçe açığı olarak karşımızda duruyor. 

GA.