ANALİZ:  Ekonomide yavaşlama sinyalleri

Ukrayna savaşı ve küresel enerji ve emtia şoklarının ekonomi üzerindeki etkilerini hissetmeye başladık. İmalat sanayi üretimi Mart ayında %2,2 düşüş ile sert bir fren yaptı. Buna rağmen düşük baz etkisi nedeniyle yıllık büyüme halen %9,4 gibi yüksek bir hızla devam ediyor.

Mart ayı üretimindeki daralma sürpriz değil. Nisan başında açıklanan PMI rakamları son 10 ayda ilk kez eşik değer olan 50 seviyesinin altına inerek ekonomide daralma sinyali vermişti. Enerji şoku, tedarik sorunları, yükselen enflasyon ve zayıflayan talep koşulları büyümeyi baskılıyor. Nisan ayında da muhtemelen benzer bir tablo göreceğiz.

Aylık rakamlar üretimdeki daralmanın sermaye malları (%-10,0) ve dayanıklı tüketim malları (%-3,9) gibi döngüsel sektörlerin öncülüğünde olduğunu gösteriyor. Ancak bununla sınırlı değil. Ara malı (%-0,4) ve dayanıksız tüketim malı (%-0,7) üretiminde de sınırlı bir daralma görülüyor. Enerji üretimi %5,5 büyüme ile pozitif ayrışıyor.

Sektörler itibariyle aylık rakamlara bakıldığında ayrışmalar dikkat çekiyor. Tekstil (%-1,2), temel eczacılık (%-3,5), metalik olmayan mineraller (%-2,5), kauçuk (%-1,2), elektronik (%-5,1), motorlu taşıtlar (%-1,8) ve deniz taşıtlarını, askeri araçları içeren diğer ulaştırma araçları grubu (%-48,7) en çok daralanlar arasında yer alıyor.

Gıda (%+0,4), giyim eşyası (%+0,7), deri (%+1,4), rafineri (%+5,0), petrokimya (%+2,3), ana metal (%+2,2), makine (%+2,4), elektrik (%+4,8) pozitif ayrışıyor.

Önceki aya göre hafif gerileyerek 50 eşik seviyesinin altında kalan imalat PMI (49,2) rakamları sanayi üretimindeki daralmanın Nisan ayında da devam edeceğine işaret ediyor. Sektörel üretim alt endeksleri metalik olmayan mineraller (çimento ve cam), demir-çelik ve gıda sektörlerinde üretiminin azaldığını gösteriyor. Buna karşın elektrikli-elektronik cihazlar, giyim, kara-deniz taşıtları ve mobilya güçleniyor.

2022’nin ilk üç ayının sanayi üretim, ciro endeksi ve perakende satış verileri ilk çeyrek GSYİH büyümesinin %7,0’nin üzerine çıkabileceğine işaret ediyor. Enerji şoku ve enflasyonun iç talebi baskılaması baz etkisinin küçülmesi ile birleşerek ikinci çeyrekte yıllık büyümeyi %4,0’e çekebilir. Baz senaryomuzda yılın ikinci yarısında küresel iktisadi faaliyetin yavaşlamasıyla GSYİH büyümesinin %2,0 civarında seyretmesini bekliyoruz.

Veriler 2022 geneli için uluslararası kuruluşlara ve piyasaya göre daha iyimser olan %3,5’lik büyüme tahminimizi destekliyor.

İş Yatırım

Serhat Gürleyen, Araştırma Direktörü

Dağlar Özkan, Ekonomist

Commerzbank: Türkiye’de enflasyon çok daha yükseği görebilir

TÜİK’ten Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması

İnşaat maliyet endeksi yıllık yüzde 101,6 arttı