ANALİZ:  Ağustos Ayında Tüm Zamanların En Yüksek İthalatı ve Dış Ticaret Açığı

Ticaret Bakanlığı’nın yayımladığı geçici verilere göre 2022 yılı Ağustos ayında ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 13.1 oranında artarak 18.86 milyar dolara, ithalat yüzde 40.8 oranında artarak 32.62 milyar dolara yükseldi.

Böylece dış ticaret açığı Ağustos ayında geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 161.8 oranında artarak 11.28 milyar dolara yükselirken, ihracatın ithalatı karşılama oranının yüzde 81.4’ten yüzde 65.4’e geriledi.

2022 yılının ilk sekiz ayı itibariyle ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18.3 artarak 165.67 milyar dolara, ithalat yüzde 40.7 artarak 239.13 milyar dolara, dış ticaret açığı ise yüzde 246.8 artarak 73.45 milyar dolara yükseldi.

12 aylık birikimli olarak ise geçtiğimiz yılın Ağustos ayına göre ihracat yüzde 21.0 oranında artışla 250.79 milyar dolar, ithalat yüzde 34.1 oranında artışla 340.64 milyar dolar oldu.

Böylece bir önceki ay 82.88 milyar dolar düzeyinde olan dış ticaret açığı 6.97 milyar dolar artarak 89.85 milyar dolara genişlerken, ihracat artış hızının hafifçe artarak yüzde 1.0’e, ithalat artış hızının ise yüzde 2.9’a yükseldiği görülüyor.

Yatırım malı ithalatı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 33.9, ara malı ithalatı yüzde 40.8 arttı. Tüketim malı ithalatı ise 2021 yılı Mayıs ayından bu yana en yüksek düzeyini görerek yüzde 51.2 oranında arttı.

Bakanlık bülteninde fasıllara göre ihracat ve ithalat detayları ile altın ticaretine ilişkin bilgileri artık açıklanmıyor. O nedenle Ağustos ayında net enerji ithalatının Temmuz ayındaki düzeyinde (6.1 milyar dolar), net altın ticaretinin ise son 3 ayın ortalamasında(1.2 milyar dolar) gerçekleşeceği varsayımı altında bir önceki ay 3.1 milyar dolar açık veren enerji ve altın hariç çekirdek dış ticaret dengesinin 4.0 milyar dolar açığa yükseleceğini söyleyebiliriz. Bu durumda bir önceki ay 6.7 milyar dolar açık düzeyinde olan yıllık çekirdek dış ticaret dengesi 10.3 milyar dolar açığa genişleyecektir.

Sonuç olarak geçici dış ticaret gerçekleşmeleri Ağustos ayında cari dengenin 5.5 milyar dolar açık vereceğini düşündürüyor. Bu durumda cari açığın yıllıkta 40.0 milyar doları aşacağını görmek sürpriz olmayacaktır.

Önümüzdeki döneme ilişkin olarak Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE) alt detaylarında gelecek üç aya yönelik değerlendirmelerde, üretim hacminde bir önceki ayda artış bekleyenler lehine olan seyir güçlenirken, iç piyasa sipariş miktarı ve ihracat sipariş miktarında artış bekleyenler lehine olan seyrin zayıfladığını gördük.

İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) ise yeni siparişlerde düşüşün Ağustos ayında hız kazandığına ve bunun Mayıs 2020’den bu yana en yüksek oranda gerçekleştiğine işaret ederken, yeni ihracat siparişlerinin yavaşladığı ve Avrupa talebinde azalma olduğu dikkat çekti.

Dr Ali Orhan Yalçınkaya

Çetin Ünsalan Yazdı: ‘Büyümeden payımıza zam düştü…’

PMI Analizi: Üretimdeki Yavaşlama Hafiflerken, Yeni Siparişler Belirgin İvme Kaybetti

İstanbul’da enflasyon üç hanelere geldi!