Borsa
Piyasa Bülteni: Faiz getirisi olmayan altın, şahin FED’e yenik düştü: 7 aydır durmadan düşüyor!
Uzun bir süredir altın ile ilgili tonumuzun pek de iyimser olmadığını fark etmişsinizdir. Bu görüşümüzün arkasında, pandemi döneminden bu yana…
Uzun bir süredir altın ile ilgili tonumuzun pek de iyimser olmadığını fark etmişsinizdir. Bu görüşümüzün arkasında, pandemi döneminden bu yana kale gibi korunan 1,685 dolar seviyesindeki teknik desteğin aşağı yönlü geçilmesi yatasa da (teknik yaklaşım), daha da geride, FED’den beklenen faiz artışlarının baskısı, doların göreli gücü ve artan tahvil getirilerinin (temel bakış) altın fiyatları üzerinde müthiş bir baskı kurduğunu itiraf etmek gerekiyor.
FED’den yarın beklenen 75 baz puanlık faiz artışını da şimdiden hesaba katarsak, sene başında göre faizin 375 baz puan faiz artması, doların elini süper güçlendirirken, yükselen ABD faiz oranlarına karşı oldukça hassas bir yatırım aracı olan altını elde tutmanın fırsat maliyeti her geçen gün artıyor. Altın fiyatları, bu yılın mart ayında ons başına 2,000 dolar seviyenin üzerine çıktığından beri neredeyse 400 dolardan fazla düştü! Teknik bir bakış açısıyla, altında dip ile tepe arasında var olan %50 düzeltme seviyesi 1,616 dolar seviyesinde yer alıyor. Seviyenin aşağı yönlü geçilmesi, beraberinde daha büyük bir gürültü koparabileceğini düşünüyoruz (bakınız grafik).
FED’in fiyat istikrarının yanı sıra tam istihdam misyonu da beraber düşünülürse ve geçen hafta FED’in eski başkanı Yellen’in söyledikleri de dikkate alınırsa, FED’in ileriye dönük olarak çizeceği iyimser bir yol haritası (faizi artırımlarının erken sonlandırılması gibi) altında saman alevi tarzında parlamalara ilk etapta neden olabileceğini göz ardı etmiyoruz. Lâkin, 1,685 dolar seviyesinin üzerinde temiz bir aylık kapanış görmeden, 7 aydır kesintisiz bir şekilde devam eden aşağı yönlü seyrin de bittiğini iddia edemeyiz. Unutmamak gereken bir başka konu ise, 2023 yılında dünyayı bekleyen resesyon nedeniyle, baz metal ve kıymetli metallere olan ‘talebin’ de düşük seyredeceğini öngörüyoruz.
İçeride ise dün USDTRY kuru 18,62 seviyesindeki göreceli yatay seyrini korumaya devam ederken, BİST100 endeksi günü %2,6 oranında kazanç ile tamamladı. Borsa İstanbul ana endeksinin dolar bazında 214 seviyesine yükselerek son 2 yılın en yükseğine geldiğini de not edelim. Her ne kadar yabancı yatırımcı son 7 haftada neredeyse 1 milyar dolarlık hisse senedi satsa da, endeks yükselişini (enflasyondan kaçan yerli yatırımcının sayesinde) korumaya devam ediyor. Tahvil faizleri ise sürrealist derecede düşük seviyelerde kalmaya devam ederken, dün İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, bankaların ekonomi modelini baltalayan aktörler gibi gösterilmesine isyan ettiğini belirterek, ekonomi modelinin hep beraber desteklenmesi için Merkez Bankası’nın (TCMB) da bankaları desteklemesi gerektiğini söyledi.
Dün bültenimizde, menkul kıymet tesis etme zorunluluğu nedeniyle, TL rasyolarında yaşanan anomaliye paralel bankaların TL mevduat faizlerini yükseltmek zorunda kaldıklarını söylemiştik hatta bazı bankalarda bu oranın %30 seviyesine yükseldiğinin de altını çizmiştik. TCMB dün bankalara gönderdiği yazılı talimatta, tahvil yükümlülüğünden kaçınmak için yüksek mevduat faizi uygulamalarının son bulmasını istedi. Son dönemde otoritenin müdahale isteğinin oldukça arttığını not etmek gerekiyor.
Avrupa Birliği İstatistik Kurumu Eurostat’ın öncü verilerine göre euro bölgesinde tüketici fiyatları Ekim ayında yıllık bazda %10,7 ile beklentilerin (%10,2) üzerinde artarak yeni bir rekor seviyeye yükseldi. Geçtiğimiz ay bu veri %9,9 seviyesinde açıklanmıştı. Eurostat’tan yapılan açıklamada enerji ve işlenmemiş gıda fiyatları dışarıda tutularak hesaplanan çekirdek enflasyon %6,4 ile geçen ayın üzerinde ve %6 olan beklentilerin de üzerinde artış kaydetti. Bir tarafta enerji krizi ve Ukrayna savaşı, diğer tarafta ise yüksek enflasyonla mücadele eden Avrupa’da işlerin yolunda gitmediğini teyit eden bir veri ile daha karşı karşıya kalınca, geçen hafta 1,01 seviyesine yükselen EURUSD paritesi, yeniden 0,99 seviyesinin altına sarktı.
Rusya’nın tahıl koridoru anlaşmasını askıya alması ve sonrasında Chicago tahıl borsasında işlem gören aktif buğday kontratlarının %6 civarında yükseliş kaydetmesi ile dün küresel piyasalar olumsuz bir görünüm sergilemişti. Konuyu buğday vadeli kontratlarında %5-6 yükseliş kadar basitleştirmeyerek, büyük resimde gıda fiyatları üzerinde var olan baskıyı daha da artırarak küresel bir sorun olarak ele almak gerekiyor. Kış aylarına damga vurması beklenen enerji krizi beraberinde gıda şoku ile birlikte ele alınırsa, dar ve orta gelirli nüfusu oldukça kötü etkileyeceğinin altını çizmek gerekiyor. Bu hepimizi ilgilendiren küresel bir sorun!
ABD borsaları havanın dün bozuk olmasına paralel teknoloji hisselerinin önderliğinde geceyi %1’e yakın geri çekilme ile tamamladı. Teknoloji kaynaklı satışlar derken konunun ne kadar derinlemesine olduğunu bir örnekle anlatmaya çalışayım: Daha sene başında bir zamanlar adı Facebook şimdi ise Meta olan sosyal işlem platformu, 350 dolardan dün 93 dolar seviyesine kadar düştü!
Küresel mali piyasalar haftanın ilk iş günü satıcılı bir eğilim kaydetmesi ardından bu sabah hava tam aksine güneşli. Pasifiğin diğer ucunda, Çin ve Japonya’da açıklanan zayıf PMI verisi ve Kore’de açıklanan zayıf ihracat rakamları ve artan cari açığa rağmen, gösterge endeks Tokyo borsası hafif artıda bir seyir izlerken, Hong Kong borsası Hang Seng %2,5 ; Kore borsası Kospi ise %1,4 yukarıda işlem görüyor. Kuvvetle muhtemel, yatırımcılar yarın FED’i beklerken, faiz artırım hızında olası bir yavaşlamayı satın almayı daha uygun bulduklarını düşünüyoruz. Risk iştahını bir diğer önemli göstergesi olan Çin Yuanı (CNY), merkez bankasının resmi rehberlik oranını (official guidance rate) 2008 küresel mali krizinden bu yana en düşük seviyesinde sabitlemesinin ardından dolar karşısında 15 yılın en düşük seviyesini gördü.
FED faiz kararı öncesi bekle-gör stratejisinin ile hafif çaplı da olsa iyimserliğin korunacağını düşünüyoruz. Brezilya’daki seçimleri muhalefet adayı Lula kazansa da henüz Başkan Bolsonaro’dan tepki gelmemesi ve oyların oldukça yakın olması kafaları biraz da olsun kurcalıyor. Brezilya Real’i dün dolar karşısında %5’e yakın değer kazandı.
Mali piyasaların gündeminde bugün içeride büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi PMI endeksi, İstanbul Bölgesi için İTO enflasyon rakamları; ABD’de ise imalat PMI ve ISM endeksleri takip edilecektir. Reuters anketine göre perşembe günü açıklanacak resmî Ekim ayı TÜFE enflasyonunun %3,6 olarak sonuçlanması ve yıllık gerçekleşmeyi %85,6 ile yeni bir zirveye taşıması bekleniyor.
iktisatbank.com