Dünya Ekonomisi
Küresel enflasyon sorunu faizleri yukarı itiyor: Gözler ECB & TCMB’de
Son günlerde olumsuz havanın gölgesinde tatsız bir seyir izleyen küresel mali piyasalar, dün tepki yükselişlerine sahne olarak bir miktar da…
Son günlerde olumsuz havanın gölgesinde tatsız bir seyir izleyen küresel mali piyasalar, dün tepki yükselişlerine sahne olarak bir miktar da olsa soluklandı. Küresel emtia piyasasında önemli bir oyuncu olan JP Morgan son dönemde savaşın etkisiyle ciddi bir çalkantı yaşamıştı. Bankanın bu bağlamda her ne kadar bir önceki çeyreğe göre kârı %42 düşse de, açıkladığı beklentilerin üzerinde kâr dün piyasaların yüzünü güldürdü. CEO Jamie Dimon, yaptığı açıklamada ekonomi için kısa vadede iyimser olduklarının ancak yüksek enflasyon, tedarik zinciri sıkıntıları ve jeopolitik risklere bağlı ekonomik risklerin de göz ardı edilmemesi gerektiğinin altını çizdi.
ABD’de neredeyse son 41 yılın zirvesine yükselen tüketici fiyatları ardından dün açıklanan üretici enflasyonu da yıllık bazda %11,2 artış kaydederek manşetleri süsledi. Enflasyon artık küresel bir sorun! Dün İngiltere’de açıklanan manşet ÜFE enflasyonu %7 ile son 30 yılın zirvesine yükselirken, Avrupa’da ise enflasyon %7,5 ile Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) %2 olan hedefinin neredeyse 4 katına yaklaştı.
Dün bültenimizde sabah erken vakitlerde Yeni Zelanda Merkez Bankası’nın faiz arıtımına soyunduğunu belirtmiştik. Gün içerisinde Kanada Merkez Bankası da beklentinin üzerinde 50 baz puan faiz artışına giderek enflasyonla mücadele etmeye çalıştığını belirtti. Bu sabah faiz artırım kervanına Güney Kore Merkez Bankası da katılmış. Dünyadan ayrışarak radikal bir duruş sergileyen TCMB’nin de bugün olağan Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı saat 14:00’da sonuçlanacak. TCMB PPK’dan gelecek olası sürpriz bir karar sert bir şekilde piyasa yansıması yaratabileceğini göz ardı etmesek de, politika faizinin %14 seviyesinde sabit tutulması beklentisinin ağır bastığını not edelim.
Bugünün veri takvimi bu minvalde oldukça önemli görünüyor. Bugün Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) kritik faiz kararı ön planda olacak. 14:45’te ECB faiz toplantısı sonucunu; 15:30’da ise Başkan Lagarde basın toplantısını takip edeceği. Faizlerin sabit bırakılıp yıl bitmeden artırılacağı sinyali en olası senaryo olarak görülüyor.
Son günlerde, ABD ile Alman 10 yıllık tahvil makasının dolar lehine biraz daha açılması ile EURUSD paritesi büyük önem atfettiğimiz 1,08 seviyesinin kıyısına kadar gevşedi. Dün en düşük 1,0807 seviyesinden işlem gören EUR’nun bugün ECB söylemleri ile destekleneceği beklentisi, pariteyi bu sabah yeniden 1,09 seviyesinin üzerine taşıdı. Bu bağlamda, altını bir kez daha çizmekte fayda görüyoruz ki, ECB’den gelecek sözlü destek Euro’nun düşüşünü bir miktar da olsa yavaşlatabilir. Lâkin, dolar faizin euro faize göre daha sert bir şekilde yükselme ihtimali tüm çıplaklığı ile masa üzerinde duruyor. Bu nedenle EURUSD paritesinde EUR lehine pozisyon alacak yatırımcıların mutlak surette 1,08 seviyesinin altına zarar kes emri yazmayı ihmal etmemeleri gerektiğini düşünüyoruz! Ayrıca, haftasonu Fransa seçim belirsizliğinin de Euro’yu baskılayabileceğini göz ardı etmeyelim.
Dün Türk mali piyasalarında öne çıkan iki önemli satır başı dikkatlerden kaçmadı. Bloomberg haberine göre, yabancıya yönelik konut satışında yeni düzenlemeye gidiliyor. Bu minvalde, Türk vatandaşlığına başvuru için satın alınacak gayrimenkul değeri asgari 250 bin dolardan 400 bin dolara yükseltiliyor. Ayrıca, vatandaşlık kazanmak isteyen yabancının aldığı konuta 3 yıl boyunca satılmaması yönünde bir madde de düzenlenmeye ekleniyor.
Öte yandan, ihracat yapan firmaların elde ettikleri döviz gelirlerinin %25’lik kısmını TCMB’ye satılması yönünde uygulamanın da %40’a çıkarılacağı haberlerine rastlıyoruz. Takdir edeceğiniz üzere, bu iki haberi, TCMB’nin döviz rezervlerin artırmaya yönelik hamleler olarak okuyoruz. Lâkin, ihracat bedelinin %40’nın TCMB’ye satılması, ihracat yapmak üzere ara mal ithalatını dövizle yapan firmaların dönüp dolaşıp söz konusu döviz piyasadan tekrar almaları gerekecektir. Yani aslında, ilk etapta yapılacak düzenleme döviz rezervlerini artırıcı bir önlem gibi görülse de, neticede TCMB’nin rezervlerine çok da bir fayda sağlamayacağı gibi, ihracatçı firmaların dövizi sat ve al arasındaki maksatan bir miktar da zarar göreceğini düşünüyoruz.
Bilanço sezonuna ilişkin olumlu beklentiler ile dün geceyi %2’ye varan yükselişler ile tamamlayan ABD borsalarını bu sabah Pasifiğin diğer ucunda Asya borsaları da takip ediyor. Çin’de enflasyon dünyaya göre göreceli olarak düşük seyretmesi hem de ekonomik aktivitenin yavaşlamaya yüz tuttuğuna yönelik açıklanan verilerin gölgesinde Çin Merkez Bankası’nın bu hafta politika faizini indirip zorunlu karşılık oranlarını aşağı çekmesi bekleniyor. Şangay borsasının %1 yukarıda işlem gördüğünü not edelim.
ABD 10 yıllık devlet tahvillerinin Salı günü test ettiği %2,84 seviyesine nazaran bu sabah bir miktar da olsa istikrar kazanarak %2,67 seviyesine gerilemesi, öte yandan ECB’nin sertleştirmesini beklediğimiz tonuna paralel Euro’nun dün dip seviyelerden toparlanması ile doların piyasa kuru olan sepet DXY bu sabah 99,6 seviyesine geri çekildi. Dün DXY’nin 100,5 seviyesini test ettiğini unutmayalım. Teknik mânaâda, 101 seviyesine varan bir yükseliş bizleri şaşırtmayacaktır.
ABD tahvil faizlerinin bir miktar da olsa geri çekilmesi ile altının ons fiyatı da kritik bir eşik olarak gördüğümüz 1,960 dolar seviyesinin hemen üzerinde işlem görmeye devam ediyor. Bugün ECB toplantısı, yarın ise haftalık kapanışı görerek daha sağlıklı bir yorum yapma fırsatı bulacağız. Teknik mânâda 1,960 dolar üzeri haftalık bir kapanış, altının yukarı yönlü isteğini kamçılayacağını düşünüyoruz.
Mali piyasaların gündeminde, makro cephede merkez bankaları faiz kararları, her hafta perşembe günü olduğu üzere TCMB’nin haftalık para ve banka istatistikleri; dışarıda ise ABD perakende satışlar, işsizlik maaşı başvuruları ve öncü tüketici güven endeksi takip edilebilir. Mikro cephede ise ABD’de Citigroup, Wells Fargo ve Goldman Sachs’in bugün bilançolarını açıklayacağını not edelim. ABD bankalarının bilançoları risk iştahı üzerinde etkili olacaktır.
iktisatbank.com