IMF küresel büyüme beklentilerini aşağı çekti: Türkiye’ye büyüme aşağı enflasyon sert yukarı

IMF, Dünya Bankası’nın ardından bugün açıkladığı “Küresel Ekonomik Görünüm” raporunda küresel büyüme tahmininde aşağı yönde güncelleme yapı.  Kurum savaşın özellikle gelişmekte olan ülkeleri etkileyeceğini belirtti.

2022 yılı için Türkiye’nin büyüme tahminini %3,3’ten %2,7’ye, dünyanın büyüme beklentisini de %4,4’ten %3,6’ya çekti.

Türkiye için cari denge / GSMH seviyesinin 2021’deki %-1,8 seviyesinden bu sene %5,7’ye çıkacağını, 2023’te de bu oranın %-2,0’a gerileyeceğini öngörüyor. 

TÜFE enflasyonu beklentisi ise 2021 sonundaki %36,1’den 2022 sonunda %52,4’e fırlaması ardından da 2023’te %29,7’ye gerilemesi. 

Gelişmekte olan ülkeler grubunda 2021 sonunda enflasyonun %5,9’dan 2022 sonunda %8,7’ye ulaşması, ardından 2023 sonunda da %6,5’e gerilemesini bekliyor.

ABD özelinde 2021 sonu TÜFE enflasyonu %4,7 iken 2022 sonunda %7,7’e çıkmasını, 2023 sonunda ise %2,9’a inmesini beklenmekte.

IMF savaşla ortaya çıkan, gıda, enerji ve tedarik şokunun özellikle gelişmekte olan ekonomileri olumsuz etkileyeceğini vurguladığı raporda, dünya ekonomisinin büyümesinin yavaşlayacağı ve bunun da bütün ülkeleri etkileyeceği söylemekte.’deki

Türkiye’nin 2022 büyümesi yıl başındaki güncellemeden 0,6 puan aşağı çekilerek %2,7’ye indirdi. 2023 büyümesi %3,0 olarak öngörülmekte.

Dünya’nın ise 2022 ve 2023’te %3,6 oranında büyümesine bekleyen Rapor, yıl başında dünya için 2022 büyüme beklentisini %4,4, 2023 büyüme tahminini %3,8’den önemli ölçüde aşağıya çekmiş oldu.

“Savaşın ekonomik etkileri, bir depremin merkez üssünden çevreye yayılan sismik dalgalar gibi, emtia piyasaları, ticaret ve finansal bağlantılar yoluyla her yere yayılıyor” denilen raporda, bir bölgede çıkan arz şokunun diğer ülkeleri de etkilediği açıklandı. Bu durumun fiyat artışlarına yol açtığı, zamanla hafiflemekle birlikte 2023 sonuna kadar enflasyon baskısının süreceği vurgulandı. Raporda gelişmekte olan ülkeler için finansal güçlüklerin sürdüğü de eklendi.

Gıdaya erişim sorunu salgın dönemini aşmakta 

Raporda, Rusya ve Ukrayna’nın, petrol, gaz, metal, buğday ve mısır tedarikçisi olduğu öne çıkarılmakta. Bu ürünlerde izlenen arz düşüşünün fiyatları sert şekilde artırdığına işaret edilerek, Avrupa, Kafkaslar ve Orta Asya, Orta Doğu ve Kuzey Afrika ve Sahra altı Afrika’nın bu fiyat artışından en fazla etkilenen bölgeler olduğu; gıda ve yakıt fiyatlarındaki artışların Amerika ve Asya bölgelerinin de dahil olacağı şekilde düşük gelirli haneleri zorlayacağının altı çizilmekte. Raporda, “Savaş, pandemi boyunca küresel ekonomiyi etkileyen ve enerji, tarım sektörlerindeki arz azalmasından daha fazla sektörde erişim sorunu çıkaran bir dizi arz şokuna katkıda bulunuyor” deniyor.

Yayılma etkisi

Küresel tedarik zinciri nedeniyle bir ülkedeki üretim azalışının başka ülkeleri etkileyerek hızla yayılma gösterebileceği belirtilen raporda, Rusya ve Ukrayna’nın özel nitelikli sanayi girdileri ürettiği, bunların tedarik sorununun Avrupa’daki otomobil üreticilerini zorlayacağı, Doğu Avrupa ve Orta Asya’daki bazı ülkelerin Rusya ile doğrudan ticareti ve Rusya’da yaşayan vatandaşlarının gönderdiği havalelere bağımlılığı nedeniyle kayıplara uğrayacağı anlatıldı.

Enflasyon: 2023 sonuna kadar yüksek kalacak

Enflasyonun savaştan önce yükselmeye başladığı, gelişmiş ülkeler ile bazı gelişmekte olan ülke merkez bankalarının baskı altında parasal sıkılaştırmaya gittikleri, enerji, metal ve gıda fiyatları kanalından savaşın ilave bir baskı oluşturacağı vurgulanan raporda, “Üretimin daha yüksek fiyatlara tepki vermesi ve yeni kapasitenin faaliyete geçmesiyle darboğazın hafiflemesi beklense de bazı ürünlerde arz kıtlığının 2023’e kadar sürmesi bekleniyor. Sonuçta, hem gelişmiş, hem de yükselen ekonomilerdeki enflasyonun önceki yıllara kıyasla çok daha uzun süre yüksek kalması bekleniyor” denildi.

Temel sorunlar, politika önerileri ve senaryolar: Zor ödünleşme kararları gerekli

IMF, küresel görünümü etkileyen temel sorunları raporunda, yükselen faizler ve kamu borçluluğunun etkileri olarak sıralarken, orta vadede savaşın küresel ekonomilerde hasar bırakarak yavaşlayacağını vurguladı.

Savaşın ülkeleri ekonomi politikalarında zor bir ödünleşmeyle karşı karşıya bıraktığı belirtilen raporda, bu ödünleşmenin, enflasyonla mücadele, salgından çıkış sürecini koruma, hayat pahalılığıyla mücadele, finansal tamponlar oluşturma öncelikleri arasında gerçekleşeceği belirtildi.

Raporda, enflasyonun merkez bankalarının kontrolü dışındaki küresel emtia artışlarıyla bağına işaret ederek, mali yönetimin dikkatle bu fiyatların iç piyasaya yansımasını kontrol etmesi, merkez bankalarının parasal duruşlarını net şekilde açıklaması ve veriye bağlı değiştirmesi tavsiye edildi.

Yükselen faizlerin dengelenmesi bölümünde, halen geniş bir yelpazede faizlerin negatif olduğu hatırlatılarak, merkez bankalarının açık bir iletişimle reel faizleri nötr hale getirme politikası izlemesi, ekonomi yönetimlerinin de yapısal politikalara ağırlık vermesi ve yatırım artışı sağlamasını önerdi.

IMF, senaryolarda ise; kötü senaryoda emtia fiyat, ilave küresel enflasyon, ilave daha sıkı küresel mali koşullar altında küresel reel büyümenin -1 ile -2 arasında gerçekleşeceği, 2024’te yatay duruma geçerek, 2027’ye kadar toparlanmanın süreceği varsayıldı.

Dünya, IMF, Bloomberg