FÖŞ yazdı:  Paramparça

Geçen hafta benim doğum günümdü. Büyük önderim ve rol modelim Devlet Bahçeli’yle aynı günde doğmamın Yüce Tanrı Trengri’nin beni kutsadığının en somut kanıtı olduğunu düşünürüm. Doğum günümde 45 yıldır değişmeyen bir rutinim var. Kendim bodrumdaki “Güvenli Oda’ya” kitler, yanımdaki masaya dolu bir Sig-Sauer, bir şişe malt viski ve 3 tane de siyanür kapsülü koyarım. Sonra açarım stereoyu:

“Saatim yok, tam olarak bilemem

Biraz bira, biraz şarap önceydi

Nasıl oluyor vakit bir türlü geçmezken

Yıllar, hayatlar geçiyor?

 

[2. Bölüm]

Kayıp bir bavul gibiyim havaalanında

Ya da boş bir yüzme havuzu sonbaharda

Çok mu ayıp hâlâ mutluluk istemek?

Neyse zaten hiç halim yok

 

[Nakarat]

Bugün benim doğum günüm

Hem sarhoşum, hem yastayım

Bir bar taburesi üstünde

Babamın öldüğü yaştayım

Bugün benim doğum günüm

Kelimeler büyüyor ağzımda

Bildiğim tüm hayatlar

Paramparça, paramparça”

 

Teoman en sevdiğim Türk pop starı, ama Paramparça’yı Rahmetli Müslim Abimin ağzından dinlemeyi severim.

 

Evet, 61 yaşındayım ve artık emekliliğe hazırlanıyorum. 19 Eylül 1990’da Global MD’de Araştırma Müdürü olarak başladığım 31 yıllık kariyerimde sayısız eşsiz yenilgiye imza attım, sayısız kadın tarafından terkedildim, sayısız yılı tamamen bilincim kapalı olarak geçirdim. Aynı zamanda 85 milyonlun bir milleti algı operasyonlarıyla moralman çökertmeyi başardım. Artık hobilerimle uğraşmak istiyorum. Nedir bunlar?

 

Sex

Rock’n Roll

TCK 188 kapsamına giren eylem ve cürümler

Bu vesileyle, dünya piyasalarının nasıl 2 yumrukla paramparça olduğunu anlatmadan önce değerli medya mensuplarından naçiz bir ricam olacak:

 

ARTIK HİÇ BİR TV, YOUTUBE, INSTAGRAM, TİKTOK YAYININA KATILMAYACAĞIM.

LÜTFEN BENİ ARAMAKTAN VAZGEÇİN.

 

Bilmiyorum, belki benden örnek almışlardır, belki Sevgili Bakanım Nureettin Nebati’den, ama zerre kuramsal ekonomi ve finans bilgisi olmadan, tamamen laf kalabalığıyla 30 dakika boyunca yayına damardan barsak gazı enjekte edecek kahraman bir genç nesil yetişti. Lütfen biraz da onlara şans verelim.

 

Evet, dünya piyasaları paramparça. Bir Fed FOMC tutanağı moralleri bozup gardları düşürmeye yetti.  Ama çene çatlatan krokiler daha gelmedi. Sırada Omicron kroşesi, Çin kemer altı tekmesi ve 2023 enflasyon görünümü kafa darbesi var.

 

IMF çok hızlı gelişen Omicron vakaları yüzünden Global Gönünüm Raporu’nu 2 hafta ötelediğini açıklamadan ve Fed “Omicron, Momicron, ben dört nala faiz artıracağım, sonra da bilanço daraltacağım, sevenler arkamdan gelsin” diye nara atmadan önce, belli-başlı mali varlıkların performansı hususunda oldukça geniş çoğunluğu kapsayıp, gayet de makul görünen bir öngörü dizini vardı:

• Gösterge 10 yıl vadeli ABD devlet tahvili getirisi 2022 sonunda %2 civarında gerçekleşir.
• Dolar Endeksi 2022’de en fazla %1 prim yapar.
• S&P500’de ayı pazarı yok, ama primler de tek hanede kalacak.
• Brent petrolün $80/varilin üstüne çıkması zor.
• Gıda emtialarında ufak çaplı artışlar sürecek.
• Altın $1.500/onsa kadar gerileyebilir.
• Euro/dolar değer kaybetmeye mahkum.
• Gelişmekte Olan Piyasalar (GOP, Gelişmekte OIan Ülkeler = GOÜ) menkul değerleri  hala cazip, ama ralli 2Y2022’de.
• Kriptolar: Çoğunluk rallinin süreceğini destekliyor.

 

Bu senaryo bir hafta içinde çöpe atılacak galiba. Bunun nedenlerini birlikte inceleyelim ve başlıca mali varlık gruplarını nasıl etkileyeceğini anlamaya çalışalım:

Fed hem faiz artıracak, hem de likiditeyi beklenenden çok daha çabuk emecek. Ek olarak faiz artırımlarının 2023’de de sürmesi mümkün.

ABD devlet tahvillerinde bu senaryonun fiyatlanması vahşi bir ayı pazarına dönüşebilir. Artık 2 yıl vadeli DİBS’de getirisinin %2’yi denemesi akıl dışı değil. 10 yıl vadede ise aniden %3 getiri konuşulmaya başladı.

Bu senaryoda S&P %20 civarında değer yitirebilir. Dolar Endeksi için naçiz kanaatim %5-7 arasında bir yıllık prim. Ama en ağır zararı GOP görür. GOP hisseleri satışa devam eder. Tüm GOÜ’de CDS fiyatları artarken; ve Eurobond faiz makası fed funds oranına paralel genişler.  Eğer faiz artırımları 2023’de de sürerse, çok borçlu GOÜ şirketlerinin zincirleme iflası ve Arjantin, Türkiye, Lübnan, Mısır gibi finansal yapısı kırılgan devletlerin temerrüte düşmesi söz konuş olabilir.

 

Bence, asıl darbe Çin’den gelecek. Bu konuyu çok sık yazdım, bakınız FÖŞ 2022 dünyasını anlattı:  Gökyüzünde bulut yok, ama Kara Kuğular kanat çırpıyor. Nedense Çin’in dünyanın yeni efendisi olacağını sorgusuz-sualsiz kabul edenler, Çin ekonomisini yakından tetkik etmeye hiç uğraşmazlar. Çin’de özel tüketim son 15 yılın en ağır buhranını yaşıyor. Covid-19 kapatma/kapanmaları ve konut deflasyonu sürerken, bu darboğazdan çıkmak kolay değil. Beijing şimdi bir kez daha parasal koşulları gevşeterek, alkoliği yıllanmış viskiyle tedavi politikasına geri döndü. Çin’de kriz olmaz, ama ekonomi tüm GOÜ’in ihracatını hırpalayacak kadar yavaşlarken, yalnız Çin değil, tüm Asya kurumsal tahvil kompleksi yatırım yapılır olmaktan çıkabilir.

 

21ci Yüzyılda Çin borsaları  çöktüğünde, tüm borsalarda mali panik yaşandığını gördük. Halihazırda Şenzen ve Heng Seng BİST’le birlikte GOP evreninde en kötü performans gösterenler arasında. Asya’da junk tahvil faizleri %10 veya üstünde. Aslında kriz başladı da, yatırımcı damardan öylesine vurmuş ki likidite zehirini, kafası stratosferde.

 

Çin’de sert fen senaryosunda, GOP evreninin çok geniş bir kesiti yatırım yapılmaz olur. Tüm GOP’tan birkaç ay para kaçarak,  bölgesel ve sanayi bazında temerrüt krizleri tetikleyebilir. Öte yanda, altın, dolar ve ABD-Alman DİBS bu senaryoda acaip talep görür.  Emtialar çöker.

 

Omicron da yakında çok kötü sürprizler yapacak homo sapiense (bakınız:  “What the Omicron variant means for the world economy”—The Economist). Evet, hastalık Delta varyantı kadar öldürücü değil de bir de DSÖ’ne kulak verelim:

“Omicron varyantının özellikle aşılanmış kişilerde Delta’ya kıyasla daha hafif seyrettiğini, buna rağmen “hafif” olarak sınıflandırılmayacağını dile getiren Ghebreyesus, “Tıpkı önceki varyantlarda olduğu gibi Omicron insanları hastanelik ediyor ve öldürüyor. Omicron tsunami etkisi oluşturuyor, çok hızlı yayılıyor ve dünyadaki sağlık sistemleri üzerinde büyük baskı oluşturuyor” ifadesini kullandı.

 

Omicron yüzünden hastanelerin aşırı kalabalık olduğuna değinen Ghebreyesus, personel yetersizliği ve yoğunluktan dolayı diğer hastalık ve yaralanmalarda “önlenebilir” ölümler gerçekleştiğine işaret etti”.

 

Ama yatırımcılar “Dünya artık Covid-19’a alıştı, ekonomileri kasmaz” mantığıyla yatırım projeksiyonu yapıyor. Belki bu Avrupa için geçerli, ama ABD’de çok geniş bir azınlık aşı olmayı siyasi tercihleri gereği geri çevirirken, GOÜ’de aşılama oranları içler acısı durumda. En kötüsü ise 2022’yi de pandemiyle geçireceğini kavrayan insanlığın psikolojik çöküntüye girmesi, yani ekonomi ve piyasalara güvenin exojen olarak düşmesi (Ne yani Bakanım Nebati heterodox derken, ben exojen kullanamayacak mıyım?).

 

Omicron Çin’de yayılırsa, tedarik zincirleri onarılamaz yara alabilir. O senaryoda enflasyon 2023 boyunca merkez bankalarının hedeflerinin üstünde seyredebilir. Bu senaryo beraberinde S&P500’de kriz, parasal sıkılaştırmanın durması ve ABD 10 yıl vadeli tahvillerinde getirinin bir kez daha %1’in altına düşmesi anlamını taşır. Gıda başta emtialar patlar.

 

Global fonları çok eleştirdim, ama halihazırda bu riskleri göz ardı etmelerinin mantığını da kavrıyorum:  Vatandaş onlara parayı risk almak için emanet ediyor, riskten kaçmaları için değil. Kurnaz fon yöneticisi riskten kaçmaz, riske fiyat biçer. Bakalım %75’i geçen sene endeks ortalamalarının altında performans gösteren fon endüstrisi 2022’de kendini affettirecek mi?

 

Türkiye’ye gelince…. Gelmeyin kardeşim, hiç bir senaryoda gelmeyin.

 

FÖŞ

 

 

Websitemi ziyaret edin, acaip eğleneceksiniz

 

İngilizce YouTube kanalımız Real Turkey Channel 28 bin aboneyi aştı…