ANALİZ: Piyasalarda enerji yaptırımları paniği

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken’in ABD ve müttefiklerinin Rusya’nı enerji ihracatına da yaptırım uygulamayı tartıştıklarını açıklaması riskli varlıklarda panik başlattı.  TSİ 06:00’da DJ30 ve S&P500 vadeli işlem sözleşmeleri %1.25 ve %1.50 değer yitiriyor. NASDAQ 100 future sözleşmesi ise %2.25 geriledi.

Asya’da Brent petrol işlem gününe 14 yıllık rekorunu kırarak, $128-130/varil arasında başladı.  Asya hisse senetlerinde tam bir panik var. Hong Kong Hang Seng %4, Nikkei225 %3 geriliyor.   MASCI Asya-Pasifik Endeksi (Japonya dışında) %2.2 düştü.

Güvenli limanlara talep çok yoğun. Dolar Endeksi 99’u gözlerken, altının onsu $2.000’e yaklaştı.

Ukrayna’daki savaş tüm şiddeti ile sürerken, artık Putin ve Batı karşılıklı olarak geri dönülemez eşiği aştılar. Putin askerini geri çekerse, rejimi sarsıntıya girer ve ülke NATO tarafından çevrelenir. Batı geri adım atarsa, sıra Polonya, Moldova ve Baltıklara gelebilir.

Savaşın psikolojik şoku yanında, Rus FX tahvillerinin temerrüte düşmesi ve Fed’in krize rağmen faiz artırımından cayma sinyali vermemesi de yatırımcıları üzecek.

Brent petrolde artık JPMorgan’ın telaffuz ettiği $175/varil akla çok uzak kaçmıyor. Bu senaryoda, CNBC’nin nowcast modeli CNBC Rapid Update ABD ekonomisinde mütevazi bir yavaşlama ve TÜFE’de ek %0.7 artış öngörüyor.

Barclay’s biraz önce Avrupa bölgesi için 2022 büyüme öngörüsünü %4.1’den %3.5’e revize etti. Bloomberg’e göre, yılbaşından bu yana Türkiye’nin de dahil olduğu Gelişmekte Olan Ülkelerin (GOÜ, Piyasalar = GOP) tahvil faizi makasları 200 baz puan yükselerek 580 puana erişti.

Haftayı 600 baz puanın üstünde kapatan Türkiye CDS’nin yükselmesi halinde, banka ve finans-dışı kuruluşlar dış borçlanmada güçlük çekebilir. IMF’ye göre Ukrayna Savaşı’nın Türkiye gibi çevre ülkelerde ekonomik hasarı uzun sürecek.

Dolar/TL kotasyonları Asya’da 14.26-27 arasında. Reuters’e göre, TCMB döviz kurunu savunmak için geçen hafta $1-2 milyar daha rezerv sattı.  Dün gece Kur Korumalı Mevduatta (KKM) vadesi gelen mevduatlar için yenileme imkanı getirildi. Yapılan düzenleme ile yurt içi yerleşik tüzel kişiler için KKM’de dövizden TL’ye dönüş için en kısa vade 6 aydan 3 aya indirildi. (BloombergHT)

Ancak, bireyseller paniğe kapılıp dövize kaçabilir. Hükümetin faiz artırımına yanaşmaması ve enflasyonu hala “geçici” olarak nitelemesi, vatandaşlar ve şirketlerde Türkiye’nin kriz yönetiminde ağırdan aldığı düşüncesini uyandırabilir.

Ukrayna Savaşı yanında Fed’in 16 Mart’ta faiz artırması da piyasaları çok üzecek. Ukrayna krizine rağmen, enerji ve tarımsal fiyatlarda artışa tepki vermek zorunda kalan Fed, parasal genişlemeyi sürdürmeyi göze alamaz.

Özetle, dünya ekonomisi ve piyasalar yılın en çetin haftalarına başladı.  Uzun sürecek bir ayı pazarı, yeni bir enflasyon dalgası ve ekonomik faaliyetlerde yavaşlama en makul senaryolar olarak öne çıkıyor.

Dr. Artunç Kocabalkan – Atilla Yeşilada: Canavar maalesef içimizde

ANALİZ:  Ukrayna Savaşı’nın reel sektöre zararını hesaplıyoruz

Enflasyonda en kötüsü geride kalmadı: Savaş uzadıkça emtia şoku derinleşiyor