ANALİZ:  KKM artıyor, DTH azalıyor, yabancı DİBS aldı

TCMB rezervleri gizli müdahale ve kontrol altına alınamayan dış açık yüzünden sürekli azalırken, yazarımız FÖŞ, Türkiye’de 1-3 ay içinde yeni bir döviz depremi kehanetinde bulundu.  Haftalık TCMB ve BDDK verilerini bu açıdan incelemekte fayda var.

Geçen hafta, yabancılar $110 milyon civarında net alım yaparken, DTH da parite etkisinden arındırılmış olarak $1.5 milyar geriledi. KKM  ise bir haftada TL85 milyar yükseliş kaydetti.

Tüm bu veriler  TCMB rezervleri ve daha genel olarak döviz dengesi için ne mesaj veriyor?

FÖŞ’ün “döviz depremi hesabı” nasıl?

FÖŞ, çeşitli basın organlarında  Aralık 2021 benzeri yeni bir döviz depremi uyarısında bulunurken, şu hesabı yaptı:

+TCMB’nin nakte çevrilebilir dövizi $45 milyar

-Cari açık $40 milyar

-Yüksek Fed faizi ve kredi riskinin yükselmesi nedeniyle özel sektörün itfa edeceği miktar $10 milyar

+Sıcak para girişi:  $0

+KKM’den yeni giriş: $0

Yabancı alımları “günü kurtarmaz”

Foreks Haber’e göre, yurt dışında yerleşik kişiler piyasa fiyatı ve kur hareketlerinden arındırılmış verilerle 1 Nisan haftasında 10,1 milyon dolar hisse senedi alışı yaptılar.

Merkez Bankası tarafından açıklanan verilere göre, aynı hafta DİBS (Kesin Alım) alımları 103,8 milyon dolar, DİBS (Ters Repo) satımları 0,1 milyon dolar oldu.

FÖŞ, TCMB’nin aylık rezerv kaybını cari açık, dış borç itfaları ve dövize müdahale toplamı olarak aylık $8 milyar civarında kestirdi.  Dolayısıyla haftalık $110 milyon yabancı alımı bu açıkta kayda değer bir azalma yaratmaz. Fakat, Rusya’nın  JP Morgan EMBI tahvil endeksinden kovulması ile Türkiye’nin endeksi payı %4 artacak.    Bu endeks dolar cinsinden Eurobond’ları kapsıyor, fakat TL DİBS de bir miktar alım görebilir.

Kurumsalların  döviz mevduatı niye düşüyor?

BloombergHT’ye  göre, parite etkisinden arındırıldığında döviz mevduatlarının 1,5 milyar dolar gerilediği görüldü. Bu veri setine göre gerçek kişilerin döviz mevduatı 281 milyon dolar, tüzel kişilerin ise 1,3 milyar dolar azaldı.

Bu veri biraz muğlak. Gerçek kişilerin döviz bozdurup KKM’ye geçtikleri konusunda az-çok eminiz. Fakat, kurumsalların döviz mevduatında azalma dış borç ana para ve faiz ödemeleri nedeniyle gözlenmiş olabilir.

Dolayısıyla, bu veri de FÖŞ’ün hesabını değiştirmiyor.

KKM ve katılma hesaplarında biriken tutar artış gösterdi

Kur korumalı TL mevduat ve katılma hesaplarında biriken tutar arttı.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) haftalık bülteninde yer alan bilgilere göre, kur korumalı TL mevduat ve katılma hesapları 610,4 milyar TL’den, 695,7 milyar TL’ye çıktı.

KKM ve katılım hesaplarındaki artışın bir kısmı döviz bozdurulmasından kaynaklanıyor, kalanı ise yenilenen KKM hesaplarının doğal olarak vade sonunda biriken faiz ve Hazine garantisi ödemesi nedeniyle şişmesi.  Vatandaşın hangi döviz kurundan KKM’ye katıldığını bilemediğimiz için, alt-kırılımı kestiremiyoruz.

TCMB brüt döviz rezervi haftalık bazda sadece $1.2 milyar arttığı için, KKM vasıtasıyla dövizden TL’ye geçişlerin çok yoğun olmadığını söyleyebiliriz. Öte yanda, TCMB Mart’ta enerji KİT’lerine $3.5 milyar döviz sattı.  Yani, ihracatçı gelirinin %25’ne el konulması ve KKM’den girebilecek fonlara karşın TCMB rezervleri hala çok düşük seyrediyor.

Öte yanda, BloombergHT’ye göre,  JP Morgan Chase stratejistleri emtiaların yüzde 40 kadar yükselerek rekor artış serisini sürdürmesini bekliyor.

Türkiye açısından bu tahminin doğru çıkması, cari açığın yaz boyunca yükseleceği anlamını taşıyor. Dolayısıyla,  FÖŞ’ün ileri sürdüğü TCMB’nin döviz darboğazı rahatlamadı.

Ekonomist Atilla Yeşilada: Erdoğan’ın yerinde olsam ekonomiyi 3 ayda düzeltirim

FÖŞ:  Döviz Depremi Yazı Beklemez | Yeni Döviz Patlaması Ne Zaman ?

Atilla Yeşilada: “Bu üçünü yapın, Türkiye’ye 3 ay içinde 20 milyar dolar para girer”