Piyasa Bülteni: 2023 durgunluk yılı olacak; en kötüsü henüz gelmedi!

Bugün gece geç saatlerde ABD’de açıklanacak FED’in son toplantı tutanakları, perşembe günü açıklanacak ve büyük merakla beklenen ABD TÜFE enflasyonu ve cuma gününden itibaren yine ABD’de ekonominin ve şirketlerin sağlığı açısından önemle takip edilecek 3. çeyrek bilançolar öncesinde küresel mali piyasalar dünkü günü bekle ve gör stratejisiyle, hatta hafif de olsa satıcılı bir seyir ile tamamladığını söyleyebiliriz.

Hatırlanacağı üzere, hafta başından itibaren, teknoloji hisselerinde satışlara neden olan ABD yönetiminin Çinli çip üreticilerine uygulamaya karar verdiği yeni ticari yasakların gölgesinde Nasdaq dün akşamı da %1 düşüşle tamamlarken, S&P500’de kayıplar %0,7 ; sanayi hisselerinin işlem gördüğü Dow Jones endeksi ise günü yatay tamamladı. Nasdaq’da son 3 günde düşüş %8 seviyesine yaklaştı!

Uluslararası Para Fonu (IMF), dün Ekim ayı Dünya Ekonomik Görünüm raporunu yayımladı ve tahminlerini güncelledi. Enflasyon, savaş kaynaklı enerji ve gıda krizleri ve keskin yüksek faiz oranlarından kaynaklanan pek çok etkinin bir araya gelmesi, dünyayı durgunluğun eşiğine ittiğini ve finansal piyasa istikrarını tehdit ettiği konusunda uyardı. IMF, 2023 küresel büyüme tahminlerini daha da düşürerek, dünya üretiminin üçte birini temsil eden ülkelerin (ABD, Çin ve euro bölgesi) duraklamaya devam ederek gelecek yıl resesyona girebileceğini söyledi. IMF, gelecek yıl küresel GSYİH büyümesinin, yüksek faiz oranlarının ABD ekonomisini yavaşlatması, Avrupa’nın enerji krizi, Çin’in ise devam eden COVID-19 karantinaları ve emlak sektörü ile mücadelesi nedeniyle Temmuz ayındaki %2,9’luk tahminini %2,7 seviyesine güncelledi. Almanya ve İtalya da dâhil olmak üzere bazı önemli Avrupa ekonomileri, enerji fiyatlarındaki ani artışlar ve kıtlıklar üretimi olumsuz etkilediği için gelecek yıl “teknik resesyona” gireceklerine yer veren IMF,  Euro Bölgesi büyümesini %1,2’den %0,5’e ; Çin’in büyümesi %4,6’dan %4,4’e indirildi. IMF, Türkiye ekonomisinin bu yıl %5,0 büyüdükten sonra 2023’te %3,0’e gerileyeceğini öngörüyor.

İngiltere Merkez Bankası (BoE) Başkanı Bailey, İngiliz emeklilik fonları ve diğer yatırımcıları merkez bankasının desteğini Cuma günü geri çekeceği konusunda uyardı. Emeklilik fonları, maliye bakanı Kwarteng’in 23 Eylül’de hükümetin 45 milyar sterlinlik fonsuz (başka bir kaynak yaratılmadan) vergi indirim planı açıklaması ardından, uzun vadeli tahvil faizlerinin sert yükselmesi ile âdeta bozguna uğramış, nakit açığına düşmüştü ve hızla tahvil satmaya başlamışlardı. BoE ise, tahvillerin daha ‘düzenli’ bir şekilde elden çıkarılmasını sağlamak adına 28 Eylül ile 14 Ekim arasında 65 milyar sterlinlik uzun vadeli devlet tahvili satın alma sözü vermeye zorlanmıştı. İngiltere’de uzun vadeli tahvil faizlerinde yaşanan ‘deprem’ ardından BoE piyasadan tahvil alarak doğrudan müdahale etmek suretiyle faiz oranlarının sıçramasını engellemeye çalışsa da (bu destek de 3 gün içinde bitecek) bu sabah 30 yıl vadeli İngiliz tahvili yeniden müdahale öncesi seviye olan %5’e yaklaştı! Gelişmelere paralel, GBPUSD paritesinin de yeniden 1,10 seviyesinin altına sarkarak son 2 haftanın en düşük seviyesine gerilediğini görüyoruz. Yaralı kraliyet aslanında risk aşağı yönlü görünüyor.

Kıymetli madenler cephesinde ise tatsız seyir korunmaya devam ediyor. Jeopolitik risklerin tırmanması ve ABD’de açıklanan zayıf verilerden destek bulmak suretiyle kritik bir seviye olarak ele aldığımız 1,685 doları hızla aşan ve soluğu bir sonraki direnç bölgesi olan 1,730 dolarda alan altın,  ABD’de faiz artırımlarının devam edeceği beklentisinin ivme kazanması ile kazanımlarını koruyamayrak hızla 1,660 dolar seviyesine kadar geriledi. Altın için 1,685 dolar seviyesi âdeta oyun kurucu bir seviye olarak takip edilmelidir. Teknik bölgenin altında kaldığı sürece daha da aşağıda 1,613 hatta 1,600 dolar seviyeleri kartlar arasından görünüyor. Benzer bir şekilde, gümüş cephesinde de oyun kurucu seviye 20,80 dolar olarak düşünülebilir. Bu sabah gümüşün de 19 doların diplerine kadar gerilediğini ve yönün aşağıya döndüğünü not edelim. Geçen hafta OPEC+ kararı ile kükreyen ve neredeyse son 10 günde %18 değer kazanarak 98 dolara fırlayan Brent cinsi ham petrolün varil fiyatı, son 2 günde 5 dolardan fazla düşerek 93 dolar seviyesine geriledi.

İçerde ise kafalar olabildiğince karışık. USDTRY kuru, kamunun desteği ile 18,60 seviyesine defans hattı kurarken, bankaların tahvil alma yükümlülüğü ile Hazine’nin düzenlediği 7 yıl vadeli tahvil ihracında faiz tek haneli seviyelere geriledi. En basit yaklaşım ile, Kasım 2030 vadeli gösterge TL tahvil faizi %9,96 ; Ocak 2031 vadeli Türkiye’nin USD cinsi tahvili ise (eurobond) %11,04 seviyesinde işlem görüyor! TL tahvil faizleri, bankaların TL fonlama maliyetinin oldukça altında işlem görmesine rağmen bankacılık endeksi (XBANK) dünkü günü de olumlu bir performans kaydederek %2,1 yükselişle tamamladı. Sabah gazete haberlerini taradığımızda, ABD’de 2023 yılı savunma yetkilendirme yasasına Türkiye’ye F-16 satışını koşullara bağlayan maddelerin eklenmediğini; bunun da Türkiye’ye F-16 satışını kolaylaştıracağını düşünüyoruz.

ABD borsalarının sektör ve şirket bazlı hareketler ile dün geceyi karmaşık bir seyirle tamamlaması ardından, bu sabah Pasifiğin diğer ucunda Asya hisse senetleri, güçlenen dolar, İngiltere tahvil piyasasındaki istikrarsızlık ve en önemlisi bugün ABD’de açıklanacak üretici; yarın ise tüketici enflasyonu öncesinde, iki yılın en düşük seviyesine geriledi. Japon Yen’i 145,90 seviyesini de geçerek 24 yılın en düşük seviyesine gerilerken, Japon yetkililerin geçen ay olduğu üzere para birimini desteklemek için harekete geçecekler mi sorusu da kulislerde konuşulmaya başlandı.

iktisatbank.com