Erol TAŞDELEN: Nisan’da kamu bankaları dışında kâr patlaması yaşandı ama sorunlar büyük

BDDK 2021 Nisan ayı bankacılık sektör verilerini yayınladı. İlk dikkat çeken ayrıntı Net Karlılıkları 2020 aynı dönemine göre Yerli Özel Bankalar % 31,7 ve Yabancı Sermayeli Bankalar % 49,1 artırırken, Kamu Bankalarının % -47,4 düşmesi oldu. Kısaca Kamu Bankaları kar erozyonu yaşamaya başlamış durumda. Kamu Bankalarındaki karlılık düşüşünün etkisi ile Sektör ortalaması net karlılık artışı % 5,3 düzeyde kaldı.

Bankacılık Sektörü; 2020 sonunu 6,1 trilyon TL Aktif Büyüklüğü ile kapatırken yılın ilk dört ayında % 6,8 büyüyerek 6,5 trilyon TL düzeyine ulaştı. Brüt Nakdi Krediler 3,5 trilyon TL’den 3,8 trilyon TL’ye % 6,3 büyüme gösterdi. Takipteki Krediler Alacağı ise 152 milyar TL’den 148 milyar TL düzeyine geriledi. Bu gerilemede Yerli Özel bir bankanın 745 milyon TL Takip Alacağının Varlık Şirketlerine satışının etkisi olurken; Kamu Bankalarının sorunlu kredilerde faizden feragat ederek ana para tahsilatına karşılık sorunlu kredileri kapama kampanyası etkili oldu. Sektörün takip oranları düşerken Beklenen Zarar karşılıkları 197 milyar TL’den 205 milyar TL’ye çıkmış durumda. Sektör Kredilerinin % 10’luk kısmının KGF Kefaletine dönmesi; karşılık oranlarındaki yeni düzenlemeler, Beklenen Zarar Karşılıkların daha da artmasını önlemiş durumda. Ayrıca başta Spor kulüpleri kredileri gibi kredileri gibi olmak üzere benzer sorunlu kredilerde ödemesiz dönem konarak yapılandırılması ve canlı kredi statüsüne alınması karşılıkların daha da artmasını frenlemiş durumda. Sektör 3,4 trilyon TL olan Mevduatını % 6,9 artırarak 3,7 trilyon TL düzeyine çıkarırken; ortalama % 32’lik kısmını da vadesiz kaynakta tutmayı sağlamış  durumda. 2020 Nisan ayında Net Faiz Gelirleri sektörde 72,1 milyar TL düzeydeyken % 18,3’lük bir düşüş ile 2021 Nisan ayında 58,9 milyar TL düzeye geriledi. 2020 Nisan’ında 19,7 milyar TL Net Kar yapan sektör %5,3’lük artış ile 2021 Nisan ayında 20,7 milyar TL Net Kar yaptı.

Yerli Özel Bankalar ortalamanın üzerinde büyüdü

Yerli Özel Bankalar; 2020 sonunu 1,8 trilyon TL Toplam Aktif büyüklüğünü %7,2 artırarak 1,9 trilyon TL’ye çıkardı. 1 trilyon 21 milyar TL olan Brüt Nakdi Krediler % 5,6 artarak 1 trilyon 78 milyar TL düzeyine ulaştı. Takipteki Alacaklar ise 59 milyar TL’de 56,3 milyar TL düzeyine düşerken; 74,5 milyar TL olan beklenen Zarar Karşılıkları ise 76,7 milyar TL düzeyine ulaşarak % 3 artmış durumda. Yerli Özel Bankaların 1 trilyon 18 milyar TL’lık Toplam Mevduatı da %6,2 artarak 1 trilyon 81 milyar TL düzeyine yükseldi. Mevduatın %35,9’luk kısmı vadesiz mevduattan oluşuyor. 2020 Nisan ayında 6 milyar TL Net Kar yapan Yerli Özel bankalar 2021 Nisan ayında % 31,7’lik artış ile Net Karlılığını 7,9 milyar TL düzeyine çıkardı.

Yabancı Sermayeli Bankalar Kar patlaması yaptı

Yabancı Sermayeli Bankalar; 2020 sonundaki 1,5 trilyon TL’lık Aktif Büyüklüğünü % 7,3 büyüterek 1,6 trilyon TL düzeyine çıkardı. Brüt Nakdi Kredileri ise 858 milyar TL’den 914 milyar TL düzeyine çıkararak % 6,5 büyüme gösterdi. Kamu ve Yerli Özellerin tersine Takipteki Alacaklar Yabancı Sermayeli bankalarda artmış durumda. 2020 sonunda 47,7 milyar TL’lık Takipteki Alacaklar 47,8 milyar TL düzeyine ulaşırken; 63,3 milyar TL olan Beklenen Zarar Karşılıkları da % 8,1 artarak 68,4 milyar TL düzeyine ulaştı. 2020 sonundaki 940 milyar TL’lık mevduat ise 1 trilyon 24 milyar TL düzeyine ulaştı ve % 8,9 büyüme göstererek sektör ortalamasının üzerinde bir artış gösterdi.  Toplam Mevduatın % 39,2’lik kısmı vadesiz mevduattan oluşuyor.  2020 aynı dönemine göre Yerli Özel ve Kamu Banklarında Faiz gelirleri düşerken Yabancı Sermayeli Bankalar Net Faiz   Gelirlerini % 10,5 artırarak 19 milyar TL’den 21 milyar TL’ye çıkarmış durumda. Bilançoyu büyüten Yabancı Sermayeli Bankalar net karlılıkta da kar patlaması yaşadı. 2020 yılı aynı dönemde 5,7 milyar TL Net Karlılık, 2021 Nisan sonunda %49,1 artış ile 8,5 milyar TL düzeyine ulaştı.

Kamu Bankaları Karlılıktan erozyon yaşadı

Kamu Bankaları 2021 yılında Karlılıkta ciddi kar erozyonu yaşadı. 2020 yılındaki kredi ivmesinin de etkisi ile hızlı bir büyüme trendi yakalayan Kamu Bankaları düşük faiz ile verdikleri krediler nedeni ile Net Faiz Gelirleri % -47,7 gerilediği görüldü. 2020 yılının aynı döneminde 27,9 milyar TL Net Faiz Geliri yaratan Kamu Bankaların net Faiz Gelirleri 14,6 milyar TL düzeyine geriledi. Buna paralel olarak da Kamu Bankaların Net Karlılıkları %-47,4 erimiş durumda. 2020 aynı dönemde 7,8 milyar TL Net Kar sağlayan Kamu Bankaların Karlılıkları 2021 Nisan sonunda 4,1 milyar TL düzeyine geriledi. Kamu Bankaları 2020 sonundaki 2,7 trilyon TL’lık Aktif Büyüklüğünü % 6,4 artırarak 2,9 trilyon TL düzeyine çıkardı. 1,7 trilyon TL’lık Brüt Nakdi Kredi hacmini de % 6,7 artırarak 1,8 trilyon TL düzeyine çıkardı. Kamu Bankaları alacak tahsilatında göstermiş olduğu kolaylıklar sayesinde Takipteki Alacakları da 45,8 milyar TL’de 44,1 milyar TL düzeyine düşerken; 60,7 milyar TL’lık Beklenen Zarar Karşılıkları da 59,6 milyar TL düzeyine geriledi. 2020 sonunda 1,4 milyar TL olan mevduat da 1,6 milyar TL düzeyine çıkarken; mevduatların %25’lik kısmı vadesiz mevduat düzeyine ulaşmış durumda.

Sektörü ciddi sorunlar bekliyor

Sektörde Kamu dışında bu net kar artışına karşılık huzursuzluk devam ediyor. Sorunlu Kredilerin sürekli yeni ödemesiz dönemler konarak ertelenmesi ve canlı krediye dönüştürülmesi; kredi takip sürelerinin 90 günden 180 güne çıkarılması; hukuksal takip süreçlerinin uzaması; Alacak Karşılık hacimlerinin artması sonucu atıl fon oluşması; Gerçek Kişilerin mevduatlarındaki Dolarizasyonun devam etmesi; Rating firmalarının düşük notları; CDS primlerinin yüksekliği; Sendikasyon kredilerindeki yüksek maliyetler nedeni ile yeni fonlar yaratamama, ağırlıklı eski sendikasyon kredileri yenileyerek çevirme; yabancı fonlardaki çıkışlar; bölgedeki siyasi ve jeopolitik sorunların artması; TCMB Başkanının sık sık ve ani değişiklikleri; “30 Nisan Çek Vaksı” gibi liyakatsızlıktan kaynaklanan beklenmeyen sorunların ortaya çıkışı … gibi sektörü yakından ilgilendiren ve sektörün stres katsayısını artıran sorunlar yumağı içinde çözülmesi gereken sorunlar ile baş başa kalmış durumda. Sektörün geleceğini ise, bu sorunların sağlıklı bir şekilde çözülmesine; güven ortamının tekrar sağlanmasına; öngörülür günlerin gelmesine bağlı.

Haberin devamı için: https://bankavitrini.com/2021/06/04/nisan-ayinda-kamu-bankalari-disinda-kar-patlamasi-yasandi/