Dr. Fulya Gürbüz | Ekonomi Gündemi: Enflasyon, bütçe, dış ticaret endeksleri, cari açık, beklenti anketi

5 – 9 Temmuz haftasında tüketici ile üretici fiyat enflasyonu arasındaki makasın daha açıldığını, cari işlemler açığının arttığını göreceğiz. Öte yandan dış ticaret haddinin seyrini, bütçe dengesini ve Merkez Bankası beklenti anketi sonuçlarını öğreneceğiz.

5 TEMMUZ 2021, PAZARTESİ

HAZİRAN AYI ENFLASYON VERİLERİ – TÜİK

Tüketici fiyat endeksi (TÜFE) Mayıs ayında yıllık %16,59, aylık %0,89 artmıştı. Yurt içi üretici fiyat endeksi de (Yİ-ÜFE) yıllık %38,33, aylık %3,92 artış kaydetmişti. Haziran ayı imalat sektörü PMI verileri girdi maliyetleri ve nihai ürün fiyatları enflasyonunda hızlanmaya işaret etti ki bunda tetikleyici unsur Haziran ayında Türk lirasında kaydedilen %2,9’luk değer kaybıdır. Bloomberg HT enflasyon anketine göre Haziran ayında TÜFE’de aylık %1,4, yıllık %16,9 oranlarında artış öngörülüyor. Yurt içi üretici (Yİ-ÜFE) enflasyonu tarafında ise Türk lirasındaki aylık %2,5’lik kaybın üretici fiyatlarına doğrudan yansıması halinde yıllık bazda %40’lık artışa tanık olabiliriz. Temmuz ayında ise elektriğe yapılan %15, doğalgaza yapılan %12’lik zamlar enflasyon üzerinde yukarı yönlü baskı yaratacak.

6 TEMMUZ 2021, SALI

HAZİRAN AYI REEL EFEKTİF DÖVİZ KURU (REDK) ENDEKSİ – TCMB

TÜFE bazlı REDK endeksi Mayıs ayında bir önceki aya göre %2,7 değer kaybıyla 60,6 seviyesine gerilemişti. Haziran ayında Türk lirasının ABD dolarına karşı aylık %2,9 değer kaybetmesi REDK’daki gerilemenin Haziran ayında da süreceğine işaret ediyor. REDK, en son Aralık 2007’de 127,7 değeri ile en yüksek seviyeyi görmüştü; en düşük değerini ise 60,5 değeri ile Kasım 2020’de kaydetmişti. Türk lirasında Haziran ayında kaydedilen aylık %2,5’lik kayıp REDK’da aşağı yönü baskılayabilir.

7 TEMMUZ 2021, ÇARŞAMBA

HAZİRAN AYI HAZİNE NAKİT BÜTÇE DENGESİ – HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

Hazine’nin nakit bazlı bütçesi Mayıs ayında 29 milyar TL açık vermiş, böylece yılın ilk beş ayında toplam nakit açığı 31 milyar dolar olmuştu. Söz konusu açığı finanse etmek için Hazine, nette 19 milyar TL net borçlanma gerçekleştirmişti. Hazine’nin nakit açığı 2020 yılında 182 milyar TL olmuş, açığın finansmanı için Hazine 241 milyar TL net borçlanma gerçekleştirmişti. Artan bütçe açığı, net borçlanmanın da artmasına sebep oluyor.

8 TEMMUZ 2021, PERŞEMBE

TCMB VE BDDK, 2 TEMMUZ 2021 TARİHLİ HAFTALIK PARA VE BANKA VERİLERİ – BDDK, TCMB

25 Haziran ile biten haftada piyasadaki likiditeyi gösteren parasal göstergeler (M1, M2, M3) önceki haftaya göre artışını sürdürdü. TL cinsi mevduatlar ve TL cinsi krediler önceki haftaya göre hafif yükseldi. TL cinsi mevduat faiz oranları %17-20 aralığında seyrederken, TL cinsi kredi faiz oranları %18-25 aralığında bulunuyor. Tüzel ve gerçek kişiler döviz mevduatlarını (DTH) önceki haftaya göre 0,3’er milyar dolar artırarak toplam DTH 219,2 milyar dolar oldu. Bankacılık sistemi yabancı para net genel pozisyonu 6,1 milyar dolar ile önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar düştü. Merkez Bankasında tutulan uluslararası rezervler döviz cinsi borçlanmanın etkisiyle önceki haftaya göre 3,2 milyar dolar artışla 100,2 milyar dolar seviyesine yükseldi. Böylece brüt döviz rezervleri 30 Nisan’dan 25 Haziran’a kadar döviz cinsi borçlanmaların etkisiyle 12,3 milyar dolar artış kaydetti. Yabancı para cinsi borçlanmanın etkisiyle Merkez Bankasının net rezerv açığı da 25 Haziran ile biten haftada önceki haftaya göre 2,7 milyar dolar azalarak 33,5 milyar dolar seviyesine geriledi. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki hisse senedi stoku önceki haftaya göre 13 milyon dolar azalışla 21,1 milyar dolar, devlet iç borçlanma senedi (DİBS) stoku ise 231 milyon dolar artışla 7,8 milyar dolar seviyesine yükseldi. Böylece toplam stok önceki haftaya göre 0,2 milyar dolar artışla 28,9 milyar dolar oldu. Yurt dışı yerleşikler 25 Haziran ile biten haftada hisse senetlerinde 3 milyon dolar net satış, DİBS’te 173 milyon dolarlık net alış gerçekleştirdiler.

9 TEMMUZ 2021, CUMA

MAYIS AYI DIŞ TİCARET ENDEKSLERİ – TÜİK

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi Nisan ayında bir önceki aya göre %7,5 artmış, ithalat miktar endeksi %3,4 azalmıştı. Özellikle yatırım ve hammadde ithalatındaki aşağı yönlü seyre rağmen ihracattaki yukarı yönlü seyir dikkatimizi çekmişti. Bunda tedarik zincirindeki sıkıntıların devam etmesi sebebiyle üretimde mevcut stokların kullanılmasının ihracattaki artışı desteklemesinin etkisi olmuştu. Hammadde ihracatı birim değerlerindeki artış dış ticaret haddindeki kısmi iyileşmeyi desteklemişti. Mayıs ayında hem ihracatın hem de ithalatın Nisan ayına göre sırasıyla %2,0 ve %2,3’lük artış kaydetmesi dış ticaret endekslerini de yukarı çekecektir. Asıl merak ettiğimiz konu dış ticaret haddindeki iyileşmenin devam edip etmediği olacak.

MAYIS AYI ÖDEMELER DENGESİ VERİLERİ – TCMB

2021 yılı Nisan ayında dış ticaret açığında kaydedilen gerilemenin etkisiyle cari işlemler hesabı 1 milyar 712 milyon dolar açık vermişti. Mayıs ayında dış ticaret açığında (grafikte turuncu çizgi) önceki aya göre kaydedilen artış (1 milyar 54 milyon dolar) cari açığın (grafikte gri çubuklar) da aynı paralelde artmasına sebep olacak. Turizm gelirlerinin Mayıs ayında kısmen iyileşmesi cari işlemler açığı üzerindeki yükü de kısmen (145 milyon dolar) hafifletecektir.

MERKEZ BANKASI TEMMUZ AYI BEKLENTİ ANKETİ – TCMB

Haziran ayı Beklenti Anketi sonuçlarına göre yılsonu TÜFE beklentisi %14,46, yılsonu Dolar-TL kuru beklentisi 8,949, cari yılsonu 12-aylık cari işlemler açığı beklentisi 25,7 milyar dolar, cari yılsonu GSYH büyüme beklentisi %4,9, 2021 yılı GSYH büyüme beklentisi %4,03 seviyesindeydi.

Dr. Fulya Gürbüz

fulyagurbuz.com