Avrupa Konseyi’nden Kavala ve Demirtaş için Türkiye’ye yönelik iki hamle

Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, Osman Kavala hakkındaki Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) kararlarına uymadığı gerekçesiyle Türkiye’ye yönelik ilk kez ihlal prosedürü başlatma uyarısında bulundu.

DW Türkçe’nin aktardığına göre, AİHM kararlarının uygulanışını denetleyen Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, AİHM tarafından 10 Aralık 2019 tarihinde açıklanan ve bu yıl Mayıs ayında kesinleşen Kavala kararının uygulanmadığına dikkat çekerek Kavala’nın keyfi tutukluğunun devam etmesi halinde Türkiye hakkında Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni (AİHS) ihlal sürecini başlatacağını açıkladı.

Türkiye’nin de üyesi olduğu Strazburg’daki Avrupa Konseyi’nin Bakanlar Komitesi’nin son toplantısında bir kez daha 3,5 yıldır cezaevinde olan iş insanı Osman Kavala’nın durumuna yer verilmiş, yayınlanan sonuç bildirisinde daha önceki çağrılar hatırlatılarak Kavala’nın devam eden tutukluluğunun uluslararası hukuka aykırılık teşkil ettiği ve derhal salıverilmesi gerektiği belirtilmişti.

İhlal prosedürü başlatıldığında, bu kapsamda kullanılması muhtemel araçlardan biri, Türkiye’nin Avrupa Konsey’indeki oy ve veto hakkının askıya alınması.

AİHS’nin 46’ıncı maddesinde Sözleşme’ye taraf olan ülkelerin kararları uymayı taahhüt ettiğine işaret edilerek Avrupa Konseyi üyesi bir devletin bir AİHM kararını yerine getirmemekte direnmesi halinde, AİHS’nin 46’ncı maddesinin 4’üncü paragrafı temelinde ve 3’te 2 çoğunlukla (47 devletten en az 32’si) o devleti AİHM’ye topluca şikâyet edebiliyor.

AİHM de aynı maddenin 5’inci paragrafı temelinde bu başvuruyu inceliyor ve karara bağlıyor. İhlal tespitinde bulunursa, alınacak önlemleri değerlendirmesi için davayı Bakanlar Komitesine gönderiyor.

Konsey bu yönteme, daha önce sadece Azerbaycan ile ilgili bir davada başvurmuştu.

DEMİRTAŞ İÇİN DE 22HAZİRAN’A KADAR SÜRE VERİLDİ

Öte yandan tutuklu bulunan bir diğer isim, eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın avukatı Benan Molu da Twitter hesabından yaptığı açıklamayla, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin Selahattin Demirtaş’ın uygulanmayan AİHM Büyük Dairesi kararı için Türkiye’ye ‘yargı bağımsızlığını güçlendirmek için alınan tedbirleri de içerecek bir eylem planı sunulması için’ 22 Haziran’a kadar süre verdiğini duyurdu.

Benan Molu, tweetlerine şöyle devam etti:

“Komite’nin 9-11 Mart tarihli kararına rağmen Demirtaş’a örgüt propagandasından verilen 4 yıl 8 aylık hapis cezasını onayan Yargıtay kararının çevirisi ve kararın yol açacağı sonuçlarla ilgili de kapsamlı bilgi istendi. Komite, Eylül oturumunda dosyayı incelemeye devam edecek.

Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, İHAM kararına rağmen Osman Kavala’nın en kısa sürede serbest kalmaması halinde Sözleşme’nin 46/4 maddesi uyarınca Türkiye’ye karşı yaptırım mekanizması yolunun işletilmesi konusunda kararlı olduklarını söyledi.

Komite’nin Kavala kararında İnsan Hakları Eylem Planı’nın yargının yürütmenin etkisi altında kalmaması konusunda İHAM ve Avrupa Konseyi standartlarından uzak bir metin olduğu, özellikle HSK’nin bağımsızlığı için yasal değişiklik gibi tedbirler alınması gerektiği vurgulanmış.”