Ekonomi
Piyasa Bülteni | Yeniden vizyonda: Türk Lirası
Yorucu bir o kadar da yıpratıcı bir haftayı geride bıraktık. FED toplantısı sonrası yön bulmakta zorlanan küresel mali piyasalar, hafta…
Yorucu bir o kadar da yıpratıcı bir haftayı geride bıraktık. FED toplantısı sonrası yön bulmakta zorlanan küresel mali piyasalar, hafta boyunca Çinli emlak devi Evergrande krizini takip etti. İçerde ise gündemin bir numaralı maddesi, ekonomik parametrelerle uyumsuz, piyasalar tarafından sevilemeyen TCMB’nin faiz hamlesi oldu.
Politika faizini 100 baz puan indiren TCMB, USDTRY kurunu 8,90 seviyesine iterek tüm zamanların rekorunun tazlenmesine neden oldu. Böylelikle, Trk Lirası, bilinmeyen sularda bir kez daha yolculuğa çıkmış oldu. Bunu, uncharted territories – grafiklere girmemiş bölge / seviyeler – olarak yorumluyoruz. Son gelişmelere paralel, pek çok analist sene sonu hedef seviyesini yükseltirken, bizler teknik grafikleri yorumlamayı (aşağıda) daha mantıklı buluyoruz.
Hatırlanacağı üzere, TCMB, manşet enflasyondan ziyade çekirdek enflasyondaki gerilemeyi, Eylül başında düzenlenen yatırımcı toplantısında ön plana almış, bu da, piyasalarda faiz indirim sinyali olarak yorumlanmıştı. O günü baz alırsak, TL, gelişmekte olan ülke para birimleri arasında en çok değer kaybeden para birimi oldu.
TL’nin bilinmez sulara yönelerek rekor tazelemesi ile, hisse senedi piyasalarında kan kaybı da devam etti. Yaz aylarının dinginliği ve TL’nin faiz avantajı ile değer kazanmasına paralel son 4 ayda %30 yükselen Borsa İstanbul Bankacılık endeksi, Eylül başından bu yana %14 değer kaybetti.
Benzer bir senaryo tahvil faizleri için de geçerli. Normal şartlarda faiz indiriminin beraberinde ikincil piyasa faizlerini de aşağıya itmesi beklenirken, 2 yıl vadeli gösterge tahvilin bileşik faizi son 3 günde yarım baz puan yükselirken, 10 yıl vadeli gösterge faizi %18,5 ile 3 ayın zirvesine tırmandı. Yabancı indinde Türkiye riskini yansıtan 5 yıl vadeli CDS primleri de benzer bir şekilde 425 baz puan ile 5 ayın zirvesine tırmandı.
Küresel mali piyasaların gündeminde ise, Cuma günü Çin cephesinden gelen kripto paralara yönelik açıklama ses getirerek ilk etapta sert bir geri çekilmeye sebebiyet verse de, kayıpların hızla telafi edildiğini görüyoruz. Çin Merkez Bankası, kripto paralarla ilgili tüm işlemleri yasaklaması ile amiral gemi Bitcoin 45bin dolar seviyesinden 40bin dolar seviyesine varan bir geri çekilme kaydetse de, kayıplarını hızla telafi etti. Kripto paralara yönelik ilgi halen daha oldukça yüksek bir seviyede ve her düşüş alım fırsatı olarak görülmeye devam ediliyor.
FED, TCMB, Evergrande, Çin’in kripto para adımı derken, dünyanın diğer önemli gündem maddesi ise yüksek enerji fiyatları oldu. Geçen hafta BP’nin ülkede yeterli sayıda nakliye aracı sürücüsü olmaması nedeniyle bazı petrol istasyonlarını geçici olarak kapatılacağını duyurmasıyla araç sahipleri benzin istasyonlarına akın ettiği görülüyor. İstasyonların önünde uzun kuyruklar oluşurken, çoğu istasyonda yakıt stoku tükendi.
Bu minvalde, uzun pozisyona sahip olduğumuz Brent cinsi ham petrolün varil fiyatı da, yeni haftayı 79 dolar seviyesinden ve son 3 yılın zirvesinden karşılıyor. Sene sonu için 80 dolar olan hedefimizi son gelişmeler ardından revize etmek durumunda kalacağız gibi görünüyor.
Öte yandan, pandeminin yol açtığı tedarik sorunların yanı sıra enerji fiyatlarında yaşanan hızlı yükselişin ardından şoför sıkıntısının yaşandığı ülkede, süpermarket zincirlerinde de bazı ürünlere ulaşılamıyor, panik alımları rafların boşalmasına neden oldu. Hazır İngiltere’den söz etmişken, GBPUSD grafiğini de pek sevmediğimizi, 1,36 altında haftalık kapanışlarda dikkatli olunması gerektiğinin altını çizmek isteriz.
Hafta sonu, Almanya’da düzenlenen seçimler dikkatle takip edildi. Alman siyasi tarihi kadar, dünya liderleri arasında takdir edilen ve sevilen bir kişi olan Almanya Şansölyesi Merkel’in 16 yıllık başbakanlığının da son bulacağı bu seçimlerde, ilk sonuçlara göre Sosyal Demokratlar (SPD), Hristiyan Demokrat (CDU/CSU) bloğu karşısında burun farkı ile seçim maratonunu göğüsledi.
Seçimin sonuçlanması ardından gözler artık koalisyon matematiğine çevrilecektir ki sürecin pek de kolay geçmeyeceği tahmin ediliyor. Aylar sürecek bir koalisyon süreci, mali piyasalar üzerinde gerginliğe neden olabilir. Bu zaman zarfında Merkel emanetçi başbakan rolüyle görevini devam ettirecek.
Hafta sonundan kalan haberler arasında, Biden ile iyi bir başlangıç yapamadık diyen Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rus savunma füzeleri S400’lerle ilgili yeni alım yapılacağını açıklarken, Reuters’a konuşan ABD’li bir yetkili, yeni alımların beraberinde ilave CAATSA yaptırımlarını gündeme getireceğini söyledi. Faiz ve S-400 mevzusu hayatımızın adeta bir parçası haline geldi!
Bu arada, Bloomberg haberlerine göre, Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Çarşamba günü mevkidaşı Putin ile bir araya gelecek. Petrol fiyatlarının zirve yaptığı bir ortamda, doğalgaz pazarlığı başta olmak üzere ticari konular; akabinde ise İdlip, bölgesel konular, iki ülke arasındaki işbirlikleri güçlendirilmeye çalışılack.
Evergrande’nin elektrikli otomobil birimi, hızlı bir nakit enjeksiyonu yapmadığı sürece belirsiz bir gelecekle karşı karşıya kaldığını açıklarken, 305 milyar dolar borcu olan şirket, nakit sıkıntısı nedeniyle, olası bir çöküşün Çin’in finansal sistemi için sistemik riskler oluşturabileceğinden ve dünya çapında yankılanabileceğinden endişe ediliyor.
Geçen hafta dolar tahvili için son ödeme tarihinde yükümlülüğünü yerine getiremeyen Evergrande’nin sessizliği devam ederken, küresel yatırımcıları, 30 günlük ödemesiz dönem sona erdiğinde büyük kayıpları hazmetmek zorunda kalıp kalmayacaklar da merak ediliyor. Bir müddet daha Evergrande krizi bizimle birlikte olmaya devam edecek gibi görünüyor.
ABD borsaları, haftanın son iş gününü önemli bir değişim göstermeden tamamlarken yeni hafta başlangıcında, Asya’da Çin borsası hariç (%1,3 geriledi) ılımlı bir başlangıç örüyoruz. ABD borsalarının da vadeli işlemlerinde artılar göze çarpıyor.
Küresel mali piyasalar temkinli bir şekilde yeni haftayı kucaklarken, hafta boyunca FED yetkililerinin konuşmalarını takip edeceğiz. Bugün Türkiye cephesinde Kabine toplantısı bulunurken, makro cephede ise ABD dayanıklı tüketim mal siparişleri takip edilebilir.
Kaynak: iktisatbank.com