Füsun Sarp Nebil yazdı: 5G İhale Bedelleri, Seçim Finansmanında mı Kullanılacak?

Ülkemizin teknoloji alanında ileriye gitmesi ve altyapıların mümkün olduğunda erken gelmesi en büyük isteğimiz, bu hem yeni nesillere bırakacağımız dünya için –matbaa geç gelince gelişimimiz de eksik kaldı benzeri durumlar– hem de bugün iş dünyası – eğitim – sağlık – güvenlik vs ve özel hayatlarımız için önemli. Ama bunun yerine “mış gibi” formatındaki açıklamalara ve hareketlere karşıyız.

Ülkemizde halen “mış gibi” bir 3G ve “mış gibi” bir “4g” var. Şimdi buna “mış gibi” bir “5G” katılmaya çalışılıyor. Çünkü hükümete para lazım. Bu lisans paraları da bildiğiniz çok milyar TL’li. 3G’de 922 milyon Euro (bugün 9 milyar TL) ve 4G’de 3,96 milyar Euro (bugünkü parayla 40 milyar TL) toplam lisans bedelleri alındı.

Şimdi anlaşılan 5G’den lisans parası alınması hayalleri var. Çünkü dosdoğru 3G-4G olmayan ülkeye 5G kurulacakmış. Nisan sonunda Ulaştırma ve Altyapı Bakan Yardımcısı Ömer Fatih Sayan, 2022 yılında frekans ihalesinin tamamlanacağını ve ilk 5G sinyalinin 2023’de verilmeye başlanacağını açıkladı.

5G Kendi Kendine Havada Uçmuyor, Fiber Yoksa, 5G de Yok

Telekomünikasyon alanında bilgisi olmayan bir çok insanda bu haber sevinç yarattı. Malum internet altyapımız rezalet durumda. Adeta 5G gelecek ve bu rezalet son bulacak. Ö. Fatih Sayan ayrıca sanıyorum aynı gün ClubHouse’da da bir konuşmaya katılmış ve 5G ihale müjdesi vermiş. O gün Clubhouse’da “telekom sektöründe neyin ne olduğunu bilmeyen” insanlar bir heyecanlı bir heyecanlı, 5G geldiğinde ülkede neler neler olacağını, nasıl uçup, kaçacağımızı anlatıp duruyorlardı. Çünkü sanıyorlar ki, 5G gelince ülkenin internet sıkıntısı sona eriverecek. Oysa durum bu mu?

Yani… fiber yoksa 3G, 4G ya da 5G her neyse o yokkkk…..

Eeee…. fiberimiz ne halde? 3-4 milyon km olması gerekirken, 425 bin km civarı. Bunun 200 bini murgayı (şebeke) oluşturuyor, 225 bini insanların evine ya da sokağın başındaki telekom dolabına gelen fiberler[1]. (Şebekenin 126 bini Türk Telekom, 75 bini alternatif altyapı işletmeciler tarafından kurulmuş). Bir karşılaştırma olsun; OECD verilerine göre 2018 yılı fiber yaygınlık oranı Türkiye’de %3,4 iken Kore’de %33,1, Norveç’te %20,1, Japonya’da %24,8, Litvanya’da %20,7, İsveç’te %26,1’dir [1].

Ne kadar olmalıydı? En az 2 ve tam istiyorsak 4 milyon km. Peki 400 bin ama bir yandan yetişmek için fiber altyapı döşeniyor mu? Hayır.. son 1 yılda döşenen miktar 34 bin km. Belki “ama 2020’de salgın vardı” diyorsunuzdur. 2019’u verelim; 108.795 km, 2018’de ise toplam 25.548 km döşenmiş. Aşağıda grafiği var. Eğer bu durumun düzelmesi isteniyorsa, öyle 25 bin 35 bin değil, 400-500 bin kmler/yıl yapılması lazım. Yani katlayarak artması lazım ama son 3 yılda % 20 —o da çok ses çıkmaya başladığı için— yapılmış durumda[1].

En çok fiber ihtiyacı malum İstanbul – Ankara – İzmir’dedir. AKP’li Büyükşehir belediyeleri –önce Topbaş ve sonra Mevlut Uysal’ın yönettiği İBB- fiberlerin döşenmesini –kazı izinlerini sümen altı ederek ve vermeyerek– engelledi. Ne zamandan bu yana? 2010’dan beri… [2013’de yazdığımız yazı dipnot 2’de] EEE.. şimdi İBB ve Ankara Büyükşehir Belediyeleri artık AKP değil, fiberler döşeniyor mu?

HAYIR

Hemen interneti engellemek için önlem alındı ve fiber kazı izni yetkisi “ilçe belediyelere” aktarıldı [3]. Onlar da 2010’dan bu yana yaptıkları gibi yine izin vermiyor.. Bir şekilde interneti ve haberleşmemizi istemiyorlar.

O zaman bu 5G ihalesi neden yapılıyor? Ben kendi yorumumu değil, sektörde konuşulanı vereyim; “5G ihalesi yapılarak alınacak olan milyar TL’li lisans ücretleri doğrudan seçimin finansmanında kullanılacak”.

Malum ; “gelecek sene erken seçim olacak” diyenler var ve yine malum; kasada para kalmadı. Doğru mu bilmiyoruz ama aşağıda 3G ve 4.5G’de işlerin ne durumda olduğunu gösterelim. Bunların daha %50 bile tamamlanmadığını görünce ve bir yandan da “5G konusunda da henüz dünya istenen yere gelmedi” diye düşününce, 5G ihalesinin zamanlaması biraz tuhaf.

3G ve 4G Kapsama Alanları Acınacak Düzeyde

Bu dedikoduyu bir yana bırakıp, bir de duruma mevcut 3G ve 4G altyapıları açısından bakalım. 3G ihalesi 2009 yılında yapıldı ve eğer ihale şartnamesine bakarsanız, 10 yıl içinde %100 kapsama alanına ulaşılması şartı olduğunu görürsünüz[4]. 4G ihalesinde ise 8 yılda %100 kapsama alanı şartı var. Durum böyle midir? CHP İstanbul Milletvekili Onursal Adıgüzel, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına kapsama alanlarını sormuş. Kendisine verilen cevaba bakarsak, 2020 sonu itibariyle

raporlanmış. Ama bu rakamların ne kadar gerçekçi olduğunu siz kendi elinizdeki cep telefonlarından kontrol edebilirsiniz. Eğer Wiki-Turk sitesinden 3G ve 4G için teorik ve gerçek dünya hızlarına bakarsak [5]; 3G HSPA+ için gerçek dünya indirme hızı 6 Mbps ve 4G LTE Gelişmiş için 20 Mbps. Yükleme hızları ise 0,4 Mbps ve 25 Mbps. Şimdi cep telefonunuzu çıkarın ve kontrol edin. Bu hızları görebiliyor musunuz? Ancak İstanbul’un Taksim; Kadıköy, Maslak ya da Levent gibi belli bölgelerinde ve kullanıcı azken görülebilir.

Yukaridaki haritada gördüğümüz ve Yunanistan ile karşılaştırdığımız tablolara bakarsak, bizim ülkemizde 3G ne kadar var, 4.5G ne kadar var sizce? Yani AKP acaba söz vermesi gerektiği gibi bir hızı ülkemize sağlayabiliyor mu?

Eğitim alan çocuklarımız, e-Ticaret yapan firmalarımız, sağlık sektörü ya da diğer herkes, 2021 yılında olması gereken ve telekom sektöründen % 100 alınan vergilerin karşılığı olan hizmeti alıyor mu? Cevap hayır. Ya da başa dönersek, 5G ihalesi hangi nedenle yapılıyor? Bunun amacı muhtemelen bize hizmet değil. O zaman sektördeki dedikodular doğru mudur?

Hükümet Fiber Altyapının Neden Eksik Olduğunu Açıklamalıdır

Hükümet şu soruların cevabını vermelidir; Fiber altyapı olmadan 5G ihalesi nasıl ve ne nedenle yapılacaktır? 3G ve 4.5G’deki kapsama alanları –ihale şartnamesindeki şartlara rağmen– neden bu durumdadır? Ve en önemlisi.. Fiber altyapı neden hala engellenmektedir? Ülkemizin ve yeni nesillerin gelecekleri neden düşünülmüyor?

Kaynak:  Türk Internet.com, yazarın izniyle alıntıdır

Füsun Nebil Sarp yazdı: İnternet Altyapısının Durumu

FÖŞ Füsun Sarp Nebil’i konuk etti: Türkiye’de Dijital Altyapı ve İnternetin “Hal-i Pürmelali”

2021’in ilk çeyreğine teknoloji ürünleri damgasını vurdu