Türk-İş: Açlık sınırı yükselmeye devam etti, verilen destekler yetersiz

Türk-İş’in, çalışanların geçim koşullarını ortaya koymak ve temel ihtiyaç maddelerindeki fiyat değişikliğinin aile bütçesine yansımalarını belirlemek amacıyla her ay yaptığı ‘Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması’nın nisan ayı sonuçları açıklandı.

Çalışanların geçim şartlarının artan fiyat artışları nedeniyle daha da bozulduğu ve sosyal destek ödemelerinin yetersiz kaldığı belirtilen araştırmaya göre;

– Ramazan ayında da gıda fiyat artışı devam etti. Mutfak enflasyonu aylık yüzde 1,14, yıllık yüzde 17,99 oranında arttı.

– 4 kişilik ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarını ifade eden ‘açlık sınırı’ bu ay için 2 bin 767 lira olarak belirlendi. Bu rakam bir önceki ay 2 bin 736 olarak hesaplanmıştı.

– Gıda ile giyim, konut, ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarına denk gelen ‘yoksulluk sınırı’ 9 bin 13 lira (mart ayında 8 bin 912 liraydı) oldu.

– Bekar bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 3 bin 336 lira olarak hesaplandı.

– Dört kişilik bir ailenin aylık gıda harcaması (mutfak masrafı) bir yıl öncesine göre 393 TL ve yapılması gereken toplam harcama tutarı (aile bütçesi) 1.281 TL artış gösterdi.  Yılın sadece ilk dört ayı sonunda, aile bütçesine gelen ek yük 577,26 TL oldu.

Türk-İş’in verileri temel alındığında nisan ayında mutfak enflasyonundaki değişim ise şöyle:

– Ankara’da yaşayan 4 kişilik ailenin gıda için yapması gereken asgari harcama tutarı, bir önceki aya göre yüzde 1,14 oranında artış gösterdi.

– Yılın ilk çeyreği itibarıyla fiyatlardaki artış yüzde 6,84’ü bulurken, gıda enflasyonunda son 12 ay itibarıyla artış oranı yüzde 16,56 oldu. Süt, yoğurt, peynir grubunda önemli bir fiyat değişikliği tespit edilmedi. Kıyma ve kuşbaşı et fiyatları kilogramda 2 lira artış gösterirken, tavuk fiyatı aynı kaldı.

– Bu ay 19 sebze ve 6 meyve olmak üzere toplam 25 üründe fiyat değişimi izlendi. Araştırmada, Salgın nedeniyle hafta sonu uygulanan kısıtlama ve sokağa çıkma yasağının ‘tam kapanma’ şeklinde uygulanacak olmasının, pazar esnafı açısından sıkıntılı bir sürece yol açacağı uyarısında bulunuldu.

Gelir dağılımındaki sorunlar derinleşti

Korona salgını ve yasakları döneminde başta ücretli çalışanlar olmak üzere, iktisaden dar ve sabit gelirli milyonlarca kişinin gelir ve iş güvencesinin gerilediği vurgulanan raporda şu değerlendirme yapıldı:

“Bir yanda olumsuz çalışma şartları diğer yandan devam eden fiyat artışları sonucu geçim sıkıntısı giderek ağırlaştı. Salgın döneminde ücret gelirlerinin korunması ve ihtiyacı olanlara gelir destekleri önemli bir sosyal devlet uygulamasıdır. Bir yılı aşkın salgın döneminde, uygulanan bazı ekonomik tedbirler çerçevesinde ödenen işsizlik, kısa çalışma, nakdi ücret desteği gibi koruyucu nitelikteki ödemeler -maalesef- yetersiz kaldı. Çalışanların ailesiyle birlikte ‘insan onuruna yakışır bir hayat sürdürmeleri’ mümkün olmadı. Gelir dağılımındaki eşitsizlik bir yandan yoksulluğu öte yandan zenginliği artırdı, aradaki fark giderek açıldı.”