Hayvancılık çöküyor, süt fiyatı 10 liraya dayanınca tüketici de alamıyor

Çiftçiden alınan çiğ süt fiyatlarına yapılan yüzde 47’lik zam henüz uygulamaya konmadan marketlerde satılan süt ve süt ürünlerine yüzde 3 ila yüzde 15’i aşan oranlarda zam geldi.

Marketlerde kasım ayında 7,95 TL’ye satılan sütler, aralık itibarıyla 8,99 TL’ye; 8,5 TL’den satılan sütler ise 9,79 TL’ye yükselerek 10 liraya dayandı.

8 liradan aşağı bir litre süt bulmanın mümkün olmadığı marketlerde, 180 ml meyveli sütler bile 3-3,5 TL’den satılıyor.

Bunun yanı sıra tereyağı, yoğurt ve peynir gibi diğer süt ürünlerindeki artışlar da dikkat çekici. Aralık itibarıyla bir kilo yoğurt 10 liradan 11,5 TL’ye çıkarken, iki kiloluk yoğurtlar ise 18 liradan 20 liraya yükseldi. Benzer zam oranları tereyağı ve peynir için de geçerli.

BİR DE ÇİĞ SÜT ZAMMI GELECEK

Süt üreticisi, son bir yılda yüzde 100’ün üzerinde artan girdi maliyetleri karşısında ürettiği sütün litresini 3,20 TL’den satmaya daha fazla dayanamamış, anaç hayvanlarını kesime göndermek zorunda kalmıştı. Yaşanan süt krizinin et krizine de dönüşmemesi için çağrılar yapılırken Gıda Komitesi toplanmış; Ulusal Süt Konseyi (USK) tarafından yeni çiğ süt referans fiyatları açıklanmıştı.

Buna göre, çiftçiden alınan çiğ süt fiyatlarının yüzde 46,9 artırılarak 4 lira 70 kuruşa çıktığı duyurulmuştu. Ancak bu karar 8 Aralık yani yarından itibaren uygulanmaya başlayacak.

Şimşek, 8 Aralık’tan sonra bir de çiğ süt fiyatlarındaki değişim kaynaklı tüketiciye yansıyacak yeni zamlara işaret etti.

Son zamlara ve artan maliyetlere ilişkin Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği’ne (SETBİR) ilettiğimiz sektörel sorulara ise yanıt alamadık.

Üretim modelleriyle ülke geneline örnek gösterilen Tire Süt Kooperatifi’nin Başkanı Eskiyörük, “2 ekim 2021’den bugüne 2 aylık süreçte yeme ortalama yüzde 48 zam yapıldı” dedi.

Bu şartlar altında çiftçinin üretemeyeceğine, vatandaşın da tüketemeyeceğine vurgu yapan Mahmut Eskiyörük, Türkiye tarımının uçurumun eşiğine getirilmeye çalışıldığına dikkat çekti.

Seyirci kalındığı takdirde tarımda yaşanan sıkıntıların tüm sektörleri etkileyeceğine değinen Eskiyörük, şöyle devam etti:

“Kısır döngü sürekli devam ediyor. Bu zamların tüketiciye yansıması da katlanarak büyüyor. Baktığınızda son bir yılda üreticinin girdi maliyetlerinde ortalama yüzde 80 civarında artış oldu.

Ambalaj malzemelerinde ise yüzde 100’ün üzerinde artış oldu. Üretici zarar ediyor, tüketici de raftaki fiyatlarla evine yeterince süt ve süt ürünleri alamıyor.

Derhal önlem alınmazsa ülkemiz büyük bir kaosa sürüklenecek. Yangın daha da büyüyecek ve söndürmek imkansız hale gelecek. Çünkü tarımdaki kriz her sektörü vuracak ve Türk Tarımı yıkılırsa geleceğimiz bitecek. Biz üreticiler, bakanlığımızın gereken müdahaleyi yarın geç olmadan yapmasını bekliyoruz.”

‘MALİYETLER YÜZDE 100’ÜN ÜZERİNDE ARTTI’

Şimşek, hayvancılıkla uğraşan üreticilerin son bir yılda tüm girdi maliyetlerinde ortalama yüzde 100’ü üzerinde artış yaşadığını aktardı.

Yem fiyatlarının hayvancılık maliyetleri içinde yüzde 65-70’lik bir paya sahip olduğu bilgisini veren Şimşek, “Ocak ayında 140 TL olan kesif yem fiyatları bugün itibarıyla 240 TL. Hayvan bakımı için aldığımız ilaç, veteriner hizmetleri ise yüzde 100’den fazla arttı” dedi.

Çiğ süte yapılan zam sonrası yeme yeni zamlar yapıldığını, üreticinin sevincinin iki gün sürdüğüne vurgu yapan Şimşek, “Çiğ süt zammından sonra yem sanayicimiz 50 kiloluk çuvallara 30 TL’lik zam daha yaptı. Çiğ süt fiyatı artsa da artmaya devam eden maliyetlerden sonra üretici tarafı kurtarılmış değil” diye konuştu.

Sözcü