Gedik Yatırım:  İşsizlik nasıl düştü?

İşgücüne katılımdaki düşüşün de desteğiyle işsizlik oranı kayda değer bir iyileşmeyle %10,6’ya geriledi. Mevsimsellikten arındırılmış manşet işsizlik oranı Mayıs’taki %13,1 seviyesinden Haziran’da kayda değer bir düşüşle %10,6’ya geriledi. İşsizlik oranı Nisan’da da %13,8 seviyesindeydi. Tarım-dışı işsizlik oranı da %15,0’ten %12,3’e geriledi (Nisan: %16,0). İşsizlik oranında sadece 2 aylık bir zaman diliminde kaydedilen %3,2 puanlık iyileşme oldukça etkileyici görünüyor.

Fakat bu etkileyici sonucun kısmen işgücüne katılımdaki düşüşten kaynaklandığını da not etmek gerekiyor. Şöyle ki, son 2 ayda işgücüne katılımı 553 bin kişi azaldığı (buna bağlı olarak da, işgücüne katılım oranının %51,2’den %50,2’ye gerilediği) görülüyor. İşgücüne katılım oranı 2 ay önceki seviyesi olan %51,2’de kalsaydı (ki bu da salgın öncesi kaydedilen %53,0-53,5 seviyelerinin oldukça altında), işsizlik oranı kabaca %12,3 olarak kaydedilecekti. Her şeye rağmen, bu rakamın da iki ay öncesine göre önemli bir iyileşmeye işaret ettiğini söyleyebiliriz.

Tüm sektörlerde istihdam artışı görülse de, en güçlü artış sanayi sektöründe yaşandı. Haziran ayında, istihdam edilenlerin bir önceki aya göre 602 bin kişi arttığı görülüyor. Öte yandan, işgücüne katılımın 222 bin kişi azalmasıyla işsiz sayısının 823 bin kişi gerilediği ortaya çıkıyor. İstihdamın sektörel kırılımına bakıldığında da, en güçlü artışın 296 bin kişilik (%5,0’lik) artışla sanayi sektöründe olduğu görülüyor. Tarım, hizmetler ve inşaat sektörlerindeki istihdam artışları ise sırasıyla 163 bin (%3,4), 136 bin (%0,9) ve 8 bin (%0,4) olarak gerçekleşti.

En geniş-tanımlı işsizlik oranı da önemli oranda geri çekildiyse de %22,4 gibi yüksek bir seviyede seyrediyor.  Daha önce de çeşitli defalar ifade ettiğimiz üzere, işgücüne katılım oranındaki dramatik gerileme nedeniyle, manşet işsizlik oranı istihdam piyasasına ilişkin resmi tam olarak yansıtmıyor. Bu nedenle, TÜİK Ocak’tan itibaren zamana bağlı eksik istihdam (örneğin ücretsiz izne ayrılanlar) ve potansiyel işgücünün (örneğin iş bulma ümidini kaybettiği için iş aramayanlar) hesaplamalara dahil edildiği geniş tanımlı işsizlik oranlarını da açıklamaya başladı. Buna göre, eksik istihdam ve potansiyel işgücünün hesaplamalara dahil edildiği en geniş tanımlı işsizlik oranı %22,4 gibi yüksek bir seviyede seyrediyor. Ancak burada da geçen ayki %27,1’e göre önemli bir iyileşme olduğunu belirtelim.  İşsizlik oranı hesaplaması, sadece potansiyel işgücü dahil edilerek yapıldığında %18,8 (önceki ay: %21,6), sadece eksik istihdam üzerinden yapıldığında da %14,6 (önceki ay: %19,2) çıkıyor.

Serkan Gönençler

Ekonomist

Çetin Ünsalan Yazdı: İşsizlik mi, umut mu azaldı?

BETAM haziranda işsizlikteki sert düşüş muammasını aydınlatıyor

FÖŞ yazdı: Türkiye ekonomisi bir sosis fabrikasıdır