FÖŞ ANALİZ: TCMB ne edecek?
20 Ekim 2021Elimdeki 3 ayrı ankete göre, katılımcıların çoğunluğu 21 Ekim Perşembe PPK toplantısında 50 baz puan faiz indirimi bekliyor. Benim görüşüm farklı olduğu için bu analizi kaleme aldım. TCMB yarın %33 olasılıkla faizlere dokunmayacak. %67 olasılıkla ise 100 baz puan indirim yapacak. Neden?
Önce görüş açımı, yani TCMB faiz kararlarının nasıl alındığına dair kuramımı paylaşayım: Karar Saray’da, muhtemelen Başkan Erdoğan tarafından, ya da ona bilgi veren danışmanları tarafından alınıyor. Erdoğan’a kimin ne hikaye anlattığını bilmek imkansız. Bu nedenle 2 senaryo işaretlemek daha doğru. Erdoğan’ın kulağına fısıldananları bilemeyiz, ama önceliklerini biliyoruz: Anketlerde fena halde geride; ve geçmişte vatandaşın dikkatini ekonomiden uzaklaştıran propaganda yöntemleri de hiç bir işe yaramıyor. Dolayısıyla, ekonomiyi düzeltmek seçim kazanmak için şart. Ekonomiye bütçe, yani maliye politikası ile de teşvik verilebilir. Fakat, bu yöntem 2 nedenden dolayı Erdoğan tarafından benimsenmiyor. İlkin, pahalı. Erdoğan nakit harcamalardan imtina ederek, seçim için cephane toplayacak. Ek olarak, dış politikayı da bizzat yönettiği için, muhtemelen gelecek sene ABD ve AB’yle yaşanan gerginliklerin yaptırımlara dönüşme riskini de kavrıyor. Bu senaryoda Türkiye dış borcun yeniden finansmanında zorluk çeker. Özetle, Erdoğan açısından faiz indirimi tek çare.
Bence TCMB fikri sorulduğunda, ya da bizzat Başkan’a ulaşarak yeni bir faiz indiriminin vereceği hasarı anlattı, ya da anlatıyor. Prof Kavcıoğlu ve yeni ekibini bir çok açıdan yetersiz bulabiliriz. Ama bu kişiler vatan haini değil. Faizi daha da düşürmenin ekonomiye fitili ateşlenmiş dinamit lokumu atmak olduğunu bilirler.
Eğer Erdoğan onları dinler; ve kur yatıştığında ya da global konjünktür düzeldiğinde faiz indiriminin daha yararlı olacağına ikna edilirse, TCMB bu ay hatta, belki yeni yıla kadar parasal gevşemeyi öteler. Açılışta dediğim gibi, bu olasılık %33. Neden? Çünkü Erdoğan TCMB’ye fazla itibar etmediği gibi, faiz-enflasyon-kur bağlantısını da dini veya ideolojik nedenlerle inkar ediyor.
Neden 50 baz puan değil de 100 baz puan? Çünkü faydası olmaz. Tıpta enfeksiyonun derecesine göre antibiyotik dozu ayarlanır. Ekonomide de durgunluk derinse, çok kapsamlı teşvik vermek gerekir ki, hasta biraz toparlansın. Bir de teknik nokta var: Her ay dövizde yeni çalkantılar yaratacak küçük faiz indirimleri yerine, yüksek dozda parasal gevşemeyle hedefe erişirsiniz. Belki sonra piyasa unutur ya da global konjünktür düzelir de kur kendiliğinden toparlar diye düşünülebilir.
Eğer TCMB faiz indirimini pas geçerse, TL dolar ve Euro’ya karşı bir miktar ve kısa vadeli değer kazanabilir. Fakat, Erdoğan başta oldukça, devaluasyon da devam edecek. Nedeni de Salı akşamı ParaAnaliz’e yazdım. Alıntılıyorum:
“ TCMB’yi atlatırsak, Brent petrol ve jeo-politik riskler fiyatlanacak
TL’nin kamu müdahale etmezse dolar ve Euro’ya karşı değer kazanması nerdeyse imkansız olarak yorumlanıyor. Brent petrol halen $85/varile yakın seyrederken, doğal gaz fiyatları tutulamıyor. Enerji şoku Türkiye’ye önümüzdeki 6 ayda $5 milyar ekstra cari açığa malolurken, enflasyonu da 1.5-2 puan yukarı itebilir.
Tüm dünya için gösterge teşkil eden ABD 10 yıl vadeli devlet tahvillerinde getiri Salı akşamı %1.62’ye yükseldi. Dolar Endeksi’nde ise önümüzdeki altı ayda %2-3 civarında ek değer kazanımı bekleniyor. Güçlü dolar-yüksek ABD DİBS faizi ikilisi Türkiye gibi döviz rezervi düşük, dış borç/GSYH oranı yüksek ülkeler için dış finansman darboğazı anlamına geliyor.
Yatırımcılar, ayrıca Türkiye AB ve ABD ilişkilerini de takip edecek. Euronews’a göre AB Türkiye’ye yeni yaptırımlar uygulamayı görüşmeye başladı. ABD Kongresi ise 2ci S-400 siparişi kesinleştiğinde varolan CAATSA yaptırımlarını ağırlaştırabilir”.
Geçen hafta bir T24 söyleşisinde, ekonominin en büyük sorunu başkan Erdoğan dedim. O emekliye ayrılmadan, TL gündoğumu yaşamaz.
FÖŞ
Global faiz artırımı kasırgası!
Christopher Waller: Enflasyon yakın zamanda yavaşlamaya başlamaz ise Fed faiz artırımına gidebilir
Tüm Yazarlar
