BETAM haziranda işsizlikteki sert düşüş muammasını aydınlatıyor

İstihdamda 602 bin artış ile işgücünde 222 binlik kayıpla işsiz sayısı 823 bin azalmış genel işsizlik oranı da Mayıs’tan Haziran’a 2,5 yüzde puan azalarak yüzde 10,6’ya gerilemiştir.

Son iki ayda işgücündeki azalış 550 bini aşarken, istihdamda ise 540 bin civarı bir artış görülmektedir. Sektörel verilere göre bütün sektörlerde istihdam artışı görülürken, hizmetler istihdamı pandemi öncesi seviyesine yaklaşmıştır. Sanayi istihdamı yeniden 6 milyonu aşarak en yüksek seviyesine ulaşırken, inşaat sektöründeki istihdam artışı 8 binle sınırlı kalmıştır.

Mevsim etkilerinden arındırılmış kadın işsizlik oranı Mayıs’tan Haziran’a 1,2 yüzde puan azalarak yüzde 14,1’e erkek işsizlik oranı ise 383 binlik istihdam artışı ve 344 binlik işgücü azalışı sonucunda 3,1 yüzde puanlık azalışla yüzde 9,0’a gerilemiştir. Hem kadınlarda hem de erkeklerde istihdam artışı görülürken, kadın işgücündeki artışa erkek işgücündeki azalış eşlik etmiştir. Erkek işgücündeki ciddi düşüş sonucu işsizlik oranlarındaki toplumsal cinsiyet farkı yüzde 2’lik bir artışla yüzde 5,2’ye yükselmiştir. Erkeklerde işgücüne katılım oranı üst üste üçüncü dönemde de azalış gösterirken, kadın işgücüne katılım oranı pandemi öncesi seviyelerinin altında kalmaya devam etmektedir.

İşsizlikte rekor düşüş

Mevsim etkilerinden arındırılmış aylık verilere göre istihdam edilenlerin sayısı Mayıs’tan Haziran’a 602 bin artarak 28 milyon 586 bin kişi olarak kaydedilmiş, işsiz sayısı da 823 bin azalarak 3 milyon 399 bine gerilemiş ve işgücü de 222 bin azalarak 31 milyon 984 bine düşmüştür. Bu gelişmelerin sonucunda Haziran’da işsizlik oranı 2,5 puan azalarak yüzde 10,6’ya gerilemiştir.

Genel işsizlik oranı Mayıs’tan Haziran’a yüzde 13,1’den 10,6’ya gerilerken üç alternatif işsizlik oranlarının tamamında da benzer derecede azalışlar görülmektedir. İşsizlikteki rekor düşüşe, zamana bağlı eksik istihdam ve potansiyel işgücü seviyelerinde düşüşün de eşlik ettiği görülmektedir. Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre “Zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı” Mayıs’tan Haziran’a 4,6 yüzde puan azalarak yüzde 19,2’den yüzde 14,6 seviyesine, “Potansiyel işgücü ve işsizlerin bütünleşik oranı” 2,8 yüzde puan azalarak yüzde 21,6’dan yüzde 18,8’e gerilemiştir. Bu iki alternatif işsizlik oranın bileşiminden oluşan “Atıl işgücü oranı” ise yüzde 27,1’ten yüzde 22,4’e gerileyerek 4,7 yüzde puan azalmıştır.

Sektörel gelişmeler ve tarım dışı işsizlik

Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre Mayıs’tan Haziran’a tarım dışı istihdam 439 binlik artışla 23 milyon 665 bine yükselmiştir. Tarım dışı işsiz sayısı ise 780 binlik çok yüksek azalışla 3 milyon 319 bine düşmüştür. Tarım dışı işgücü ise 341 bin azalarak 26 milyon 984 bine gerilemiştir. Bu gelişmelerin sonucunda tarım dışı işsizlik oranı da yüzde 15,0’dan 2,7 yüzde puan azalarak yüzde 12,3’e inmiştir.

Haziran ayında tüm sektörlerde istihdam artışı görülmektedir. Sanayi sektörü istihdamı, Nisan ve Mayıs’taki 201 ve 52 binlik düşüşlerin ardından Haziran’da 296 binlik artış göstermiştir. Hizmetlerde ise Mayıs’taki 126 binlik
istihdam artışı Haziran’da 136 bin ile devam etmiştir. Hizmetler istihdamı Şubat 2020 seviyesinin 98 bin gerisindedir. Haziran’da istihdam tarımda 163 bin kişi artarken inşaatta 8 bin kişi artmıştır.

Erkek işgücündeki düşüş işsizlik oranındaki toplumsal cinsiyet farkını arttırdı

Haziran ayında kadınlarda işgücü ve istihdam sırasıyla 122 ve 218 binlik artışlar göstermiştir. İstihdamdaki artışın işgücündeki artıştan daha yüksek olmasından dolayı kadın işsizlik oranı yüzde 15,3’ten yüzde 14,1’e 1,2 puanlık gerileme kaydetmiştir. Haziran’da erkek işgücü 344 binlik ciddi bir azalış gösterirken, istihdam 383 bin artmıştır. Bu gelişmeler sonucunda erkek işsizlik oranı yüzde 12,1’den 9,0’a 3,1 puan azalmıştır. Hem kadınlarda hem de erkeklerde istihdam artışı tüm sektörlere yayılmıştır.

Bu gelişmelere paralel olarak istihdam oranının kadınlarda ve erkeklerde sırasıyla 0,7 ve 1,1 yüzde puan arttığı görülmektedir. Kadın istihdam oranında Mayıs’ta görülen 0,6 yüzde puanlık azalış Haziran’da telafi edilmiştir. Erkek istihdam oranı Nisan 2020’de yaşadığı büyük çöküşten sonra (yüzde 56,2) Mayıs 2020’den itibaren artış eğilimine girerek Haziran 2021’de yüzde 62,9’a yükselmiştir(Tablo 5). Kadınlarda ise Nisan 2020’de yüzde 25,0 ile en düşük seviyesine gerileyen istihdam oranı yüzde 27,3’e yükselmiştir.