BETAM: İkinci çeyrekte büyüme yavaşlıyor

Kesinleşen Nisan ve kısmen açıklanan Mayıs ayı GSYH  öncü göstergeleri ile yaptığımız hesaplamalara göre 2021 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla GSYH’nin yüzde 17,0 oranında büyümesini bekliyoruz. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilerle yaptığımız hesaplamalarla ise 2021 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla GSYH’nin yüzde 1,0 küçüleceğini öngörüyoruz.

2020 yılının ikinci çeyreğinde GSYH’nin yıllık yüzde 10,3 daralması nedeniyle 2021 yılının ikinci çeyreğinde yıldan yıla büyümede güçlü bir baz etkisi görmekteyiz. Yıllık yüzde 17,0 gibi büyük bir büyüme oranı bu baz etkisinden kaynaklanmaktadır.

Öte yandan, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış veriye göre çeyreklik büyüme rakamı bize ekonominin durumuyla ilgili daha doğru bir tablo sunmaktadır. Öncü göstergelerin neredeyse tamamında yıllık yüksek büyümelere karşılık çeyreklik küçülmeler olacağını tahmin ediyoruz.

Tüketim harcamaları azalıyor

2021 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla ithal tüketim malları hariç (yüzde 3,5 büyüme) tüm tüketim öncü göstergelerinin küçüleceğini hesaplıyoruz. ÖTV yüzde 3,2, konut kredileri ise yüzde 2,7 ile en sert çeyreklik daralmaları kaydetmiştir.

Bir önceki yılın aynı çeyreğine göre bakıldığında ise bazı tüketim göstergelerinde olağanüstü artışlar olmuştur. Dayanıklı tüketim malları yüzde 67,5, ithal tüketim malları ise yüzde 45,1 büyürken dayanıksız tüketim malları ise yüzde 31,0 artmıştır.

Kamu yatırım harcamalarında çarpıcı artış

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış veriye göre, 2021 yılının ikinci çeyreğinde yatırım öncü göstergelerinde kamu yatırım harcamaları bir önceki çeyreğe göre yüzde 26,2 artışla dikkat çekmektedir. Son 3 aydaki üretim hacmi de yüzde 3,2 büyürken diğer yatırım öncü göstergeleri çeyreklik olarak küçülmüştür. En önemli daralmanın yatırım malı ithalatında yüzde 11,5 ile olacağını tahmin ediyoruz.

Kıyaslamayı bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yaptığımızda ise yatırım göstergelerinin, perakende stokları haricinde, çok yüksek artışlar kaydettiğini hesaplıyoruz. Son 3 aydaki üretim hacmi yüzde 88,9, aramalı imalatı yüzde 43,6 ve kamu yatırım harcamaları yüzde 31,4 ile çok yüksek yıllık büyümeler kaydetmektedir.

Dış ticaret büyümeyi destekliyor

2021 yılının ikinci çeyreğinde, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış dış ticaret rakamlarına baktığımızda ihracatın bir önceki döneme göre yüzde 6,1 genişleyeceğini, ithalatın ise yüzde 2,9 daralacağını hesaplıyoruz.

Bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla baktığımızda ise ihracatta yüzde 59,0 ithalatta ise yüzde 22,0 artış olacağını tahmin ediyoruz.

Altın dışı rakamlarda ise ithalatın çeyrekten çeyreğe ihracata kıyasla daha hızlı arttığını görmekteyiz.

Sonuç

GSYH tahmininde kullandığımız diğer mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış değişkenlerde, imalat sanayi üretim endeksi haricinde, artışlar olacağını tahmin ediyoruz. En dikkat çekici büyüme rakamları gelecek 12 ay yatırım beklentisinde yüzde 6,3 ve hizmetlere olan talepte yüzde 4,0 ile gerçekleşeceğini hesaplıyoruz.

Geçen yılın aynı dönemi ile kıyaslandığında, tüm göstergelerin çok yüksek büyüme rakamları yakalayacağı görülmektedir. Hizmetlere olan talepte yüzde 81,0, gelecek 12 ay yatırım beklentisinde yüzde 56,0 imalat sanayi üretim endeksinde ise yüzde 43,5 artış olacağını öngörüyoruz.

Kesinleşen Nisan ve kısmen açıklanan Mayıs ayı GSYH öncü göstergeleri ile yaptığımız hesaplamalara göre 2021 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla GSYH’nin yüzde 17,0 oranında büyümesini bekliyoruz. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilerle yaptığımız hesaplamalarla ise 2021 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe kıyasla GSYH’nin yüzde 1,0 küçüleceği hesaplıyoruz. 2020 yılının ikinci çeyreğinde GSYH’nin yıllık yüzde 10,3 daralması nedeniyle 2021 yılının ikinci çeyreğinde yıldan yıla büyümede güçlü bir baz etkisi görmekteyiz. Yıllık yüzde 17,0 gibi büyük bir büyüme oranı bu baz etkisinden kaynaklanmaktadır. Öte yandan, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış veriye göre çeyreklik büyüme rakamı bize ekonominin durumuyla ilgili daha doğru bir tablo sunmaktadır. Öncü göstergelerin neredeyse tamamında yıllık yüksek büyümelere karşılık çeyreklik küçülmeler olacağını görmekteyiz.

BETAM