Dolar 11 liranın altını gördü…

Kur korumalı mevduat programının açıklaması ile birlikte hafta başı 18 seviyesinin üzerinden gerileyen dolar bugün öğleden sonra 11 seviyesinin altına geriledi.

Dolar/TL kuru bugün en düşük 10,28 seviyesini gördü. Euro/TL ise gün içerisinde en düşük 11,70 seviyesini gördü. Türk lirasının dolar karşısındaki günlük değer artışı yüzde 10’u aştı. Dolar/TL’deki 4 günlük düşüş ise yüzde 44’ü aştı.

TARİHİ ZİRVEDEN GERİLEDİ

20 Aralık 2021 tarihi Türkiye ekonomisi açısından tarihi günlerden biri olmuştu. Bu haftaya 17’nin altında başlayan dolar/TL, pazartesi akşam saatlerinde 18,36’ya kadar yükseldi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kabine toplantısı sonrasında ‘dövize endeksli TL mevduat’ uygulaması dahil bir dizi tedbir alındığını duyurmasının ardından ise dolar kuru tarihi bir düşüşle 11,09’a kadar geriledi.

MÜDAHALE Mİ GELDİ?

Bu gerilemede, gece saatlerinde yurt içi yerleşiklerin yoğun döviz satışının etkili olduğu yorumları yapıldı.

Merkez Bankası’nın (TCMB) doğrudan dolar satarak döviz kurlarına müdahale ettiğine ilişkin resmi bir açıklama gelmedi. Nitekim, TCMB bu konuda son açıklamayı 17 Aralık tarihinde yapmıştı.

Sozcu.com.tr’nin hesaplamalarına göre, TCMB’nin 17 Aralık’ta 12,3 milyar dolar olan net rezervi, 20 Aralık’ta 9,8 milyar dolara, 21 Aralık’ta ise 6,3 milyar dolara geriledi. Yani 20-21 Aralık tarihlerini kapsayan iki günde net rezervde toplamda 6 milyar dolarlık sert gerileme oldu.

TCMB’nin bu iki günde yurt içindeki bankalardan swap (takas) ile ödünç aldığı döviz ve altın miktarının da yaklaşık 1 milyar dolar arttığı düşünüldüğünde, TCMB’nin net rezerv pozisyonunda bu iki günde toplamda yaklaşık 7 milyar dolarlık gerileme oldu.

Konuya ilişkin TCMB’den veya diğer kamu kurumlarından henüz bir yalanlama ya da bir açıklama yapılmadı.

NE OLDU?

Hafta başında Dolar/TL 18 seviyesinin üzerindeki tarihi zirvesindeyken Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, parasını TL vadeli mevduatlara yatıran mudilerin döviz karşısındaki kayıplarını koruyacak mevduat sisteminin hayata geçirileceğini duyurdu. Hazine’nin TL mevduat hesaplara ilişkin açıklamasının ardından TCMB de dövizden TL mevduata geçişi destekleyen bir dizi önlem açıkladı. Açıklamanın ardından Dolar/TL’de başlayan gerileme hafta boyunca sürdü.

Hazine ve Maliye Bakanlığı yeni sistemin adını “Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat” olarak açıkladı. Hazine’nin açıkladığı ürün, gerçek kişilerce TL vadeli hesaplar üzerinde işleyecek faiz ile hesap açılış ve vade tarihlerindeki kur değişim oranı kıyaslanacak ve yüksek olan oran üzerinden hesap nemalandırılacak. Ayrıca bu mevduat ürününe stopaj da uygulanmayacak.

TCMB’nin açıkladığı ise dolar, euro ve sterlin cinsi yabancı hesapların TL vadeli hesaba dönüşmesi halinde fon sahiplerine destek sağlayacağını, TL’ye dönüşümde dövizin TCMB tarafından satın alınacağını açıkladı. Böylece TCMB ilgili adımın kullanılmasıyla oldukça düşük tutarda olan kendine ait rezervlerini artırma imkanı elde edebilecek.

TCMB sisteminde sadece dövizden TL’ye dönüşte destek sağlandı, katılım bankacılığı da gözetildi.

Merkez Bankası ayrıca ihracatçı ve ithalatçı firmalara kur riskini yönetebilmeleri amacıyla, ihale yoluyla ve BİST VİOP’ta TL uzlaşmalı vadeli döviz satışı gerçekleştirileceğini de açıkladı.