ABD’de enflasyon zirveden döndü gibi; Fed ne yapacak? TCMB ne yapacak?

ABD’ de tüketici fiyatları enflasyonu Ağustos ayında tahmin edilenden daha ılımlı arttı ve son yedi aydaki en dar yükselişi yaptı. Genel kanı enflasyon üzerindeki yukarı yönlü baskının bir kısmının azalmaya başladığı yönünde.

Çalışma Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre, tüketici fiyat endeksi Temmuz ayına göre %0,3 arttı. Bir yıl öncesine kıyasla TÜFE enflasyonu Temmuz’daki %5,4 seviyesinden böylece %5,3’e geriledi. Uçucu gıda ve enerji bileşenleri hariç, çekirdek enflasyon bir önceki aya göre %0,1 tırmanarak Şubat ayından bu yana en küçük artışı kaydetti.  Yıllık %4,3’ten %4,0’a düştü. %4,2’ye düşmesi bekleniyordu.

ABD tahvilleri verilerin ardından düşüşleri yansıtırken Dolar Endeksi %0,16 düşüle 92,474’e hafif geriledi ve S&P 500 vadelileri yükseldi. Veri öncesinde 1,1810 seviyesindeki Euro/Dolar 1,1841 seviyesine yükseldi. Enflasyonuın beklendiği şekilde zirveden dönmüş olması spot altın fiyatını olumlu etkiledi ve 1.784 seviyesinden 1.791 dolar seviyesine yükseldi. Gün içinde 8,47 seviyelerini gören dolar/TL, şimdi 8,4350 seviyelerinde.

Malzeme kıtlığı, ulaşım darboğazları ve işe alım zorluklarının bir sonucu olarak artan maliyet baskılarıyla karşı karşıya kalan işletmeler, tüketim malları ve hizmetleri için fiyatları artırıyor. Ekonominin yeniden açılmasıyla ilgili fiyat artışları azalmaya başlarken, zayıf tedarik zincirleri 2022’ye kadar devam edebilir ve enflasyonu yüksek tutabilir.

New York Merkez Bankası’nın Pazartesi günü yaptığı bir anket, tüketicilerin önümüzdeki üç yılda ABD’de enflasyonun %4 olmasını beklediklerini gösterdi. BU da zirveden dönülse de enflasyonun yüksek kalmasının beklendiği anlamına geliyor.

TÜFE verileri, Fed yetkililerinin varlık alımlarını nasıl ve ne zaman azaltmaya başlayacaklarını tartışacakları gelecek hafta 21 Eylül’deki ki Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısından önce geldi. Fed Başkanı Powell geçen ay yaptığı açıklamada, merkez bankasının bu yıl aylık tahvil alımlarını azaltmaya başlayabileceğini söyledi, ancak belirli bir zaman çizgisi vermedi.

Rakamlar, Başkan Biden’ın ılımlı Demokratların da muhalefetiyle karşı karşıya olan 3,5 trilyon dolarlık uzun vadeli vergi ve harcama ekonomik teşviki açısından olumlu karşılanabilir.  Cumhuriyetçiler zaten söz konusu paketin yüksek enflasyonu daha da yükselteceğini savunuyorlar.

Fed ne karar alacak?

21 Eylül’de yapılacak FOMC toplantısından tahvil alım programı ile ilgili bir netlik bekleniyor.  Açıklanan veri ise tapering tarafında acil bir adım gerekmediğini göstermekte.

Delta varyantının ekonomiyi yavaşlatıcı etkisi bir yana tedarik zinciri sorunlarını devam ettiriyor olması Fed’in planlarında bir değişiklik yapmayacağı izlenimi veriyor.  Enflasyon verisinin yükselmeye devam etmemesi söz konusu dalganın geçici olabileceği konusunda Fed’e destek verirken, beklenen enflasyonun %4 gibi Fed’in hedefi %2-2,5 aralığının üstünde oluşu Banka’nın tahvil alım programını azaltmaktan da geri adım atmayacağını düşündürüyor.

Fed’in Aralık ayında tahvil alım programını azaltmaya başlaması ve 2022 ortasında da tamamen sonlandırması halen genel beklenti.

Dolar endeksindeki gevşemenin bir süre devam edebileceği de Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası açısından faiz indirimi zemini olarak algılanabilir. TCMB’nin 23 Eylül toplantısında faiz indirimi beklenmemekle birlikte yılın sonuna kadar 100-150 baz puan indirim yapacağı beklentisi yüksek.